Kishte kohë që Serbia do të duhej t’i bënte BE -së, pyetje nëse marrëveshja e Brukselit ekziston apo jo, sepse Prishtina ishte toleruar mjaft për mos formimin e Asociacionit. Nëse Brukseli nuk jep një përgjigje të kënaqshme, Beogradi duhet t’i përmbahet Rezolutës 12 44 dhe aleatëve jashtë BE -së, kryesisht Rusisë dhe Kinës, theksojnë analsitët, transmeton Kosova Post.
Zoran Andjelkoviq, ish -kryetar i Këshillit Ekzekutiv të Përkohshëm të Kosovës, tha për sputnik se pas 3,000 ditësh nga nënshkrimi i Marrëveshjes së Brukselit dhe detyrimit të Prishtinës për të formuar Asociacionin, ishte koha që Beogradi t’i jepte fund asaj.
“Ne duam të zbatojmë atë që është rënë dakord, përndryshe nuk ia vlen të vazhdojmë bisedën. Ne jemi gjithmonë pro dialogut, por për atë që është nënshkruar dhe jo për gjërat që Prishtina po i shtyn nën qilim, dhe askush nuk po u kërkon atyre që t’i zbatojnë ato. Sidomos ata që janë garantues të marrëveshjes ndërkombëtare, dhe kjo është BE ”, thotë Andjelkoviq.
Sa i përket reagimit të BE ndaj paralajmërimit nga Beogradi, Andjelkoviq nuk është optimist.
“Fatkeqësisht, në Kosovë, Brukseli i transferoi të gjitha kompetencat nga UNMIK -u dhe EULEX -i tek institucionet e Kosovës. Kështu që unë mendoj se kënaqësia në Prishtinë do të vazhdojë. “Nuk mund të them se gjithçka më duket premtuese, se pas kësaj, Brukseli do të insistojë me Prishtinën në zbatimin e marrëveshjes,” vlerëson Andjelkoviq.
Ai thotë se ne gjithmonë mund t’i referohemi Rezolutës 12 44, por vështirë se mund ta kthejmë procesin nga BE në Këshillin e Sigurimit të OKB -së.
Është momenti që BE -ja të deklarohet përfundimisht
Vuk Stankoviq thekson se ngjarjet në Jarinjë dhe Brnjak padyshim e detyruan Serbinë që më në fund të pozicionohet pak më saktë dhe me një dozë të lehtë agresioni ndaj shkeljes së të gjitha marrëveshjeve të nënshkruara.
“BE tani është në një pozicion, të paktën sa i përket Serbisë, për një deklaratë përfundimtare. Mbetet për t’u parë se si do të reagojnë ata ndaj kësaj. Por, sipas asaj që deklaruan Miroslav Lajçak dhe zëdhënësi i BE -së Petar Stano, nuk duket se do të ndryshojë diçka. Ata vazhdojnë t’u bëjnë thirrje të dyja palëve që të përmbahen nga çfarëdo që të jetë, e cila në një farë mënyre mjegullon thelbin e këtij problemi, sepse shqiptarët janë ata që shkuan në kundërshtim me atë që ishte nënshkruar dhe parashikuar nga Marrëveshja e Brukselit. Pra, BE i përmbahet asaj simetrie të rreme, prandaj në praktikë është pala serbe ajo që nuk bën gabime, ajo që humbet, “tha Stankoviq.
Serbia ka aleatë më të fortë jashtë BE-së
Stankoviq paralajmëron se përgjigja nga Brukseli mund të jetë shurdhër, e cila do të provokojë Serbinë që të reagojë edhe më ashpër në çështjen e shkeljes së atyre marrëveshjeve dhe mundësinë e krijimit të një lloj bashkëpunimi diplomatik.
“E gjithë kjo nuk do të kishte ndodhur nëse BE do të ishte e paanshme në dialog që nga fillimi. Sidoqoftë, BE -ja ka treguar një lloj asimetrie që në fillim, dhe ajo që ndodhi në kufijtë Jarinjë e Bërnjakë është një nga pasojat e lëshimit ndaj Kosovës, “thekson Stankoviq.
Ai thotë se është e mundur që Serbia të ketë aleatë në BE, por pyetja është se sa të fortë janë ata për të ndikuar në Bruksel.
“Këto mund të jenë vende që nuk e kanë njohur Kosovën dhe ato që e kuptojnë qëndrimin tonë për këtë çështje, dhe e kanë njohur Kosovën si Hungaria. Megjithatë, asnjë nga këto vende nuk është aq e fortë sa të kundërshtojë Brukselin në një farë mënyre dhe të qëndrojë pranë nesh. Aleatët e Serbisë janë kryesisht në Rusi dhe Kinë, dhe ne duhet të kërkojmë ndihmë atje. “Serbia gjithsesi mund të mbrojë pikëpamjet e saj nga pozicioni i Rezolutës 12 44 dhe mbi bazën e mosrespektimit të marrëveshjeve nga Prishtina, pavarësisht nga përgjigja e BE-së,” tha Stankoviq.
A ka Serbia kundërmasa?
Dushan Çeliq, profesor në Universitetin e Prishtinës, beson se marrëveshja e Brukselit ka vdekur dhe kjo është e qartë pas veprimit të Kosovës në veri të Mitrovicës.
“Mund të thuhet se Albin Kurti e vrau marrëveshjen me atë akt. “Beogradi mund të aplikojë kundërmasa politike dhe ekonomike në lidhje me Kosovën dhe ato duhet të fillojnë duke kërkuar që Prishtina të tërheqë forcat e sigurisë nga veriu i Kosovës,” thotë Çeliq.
Sipas tij, Serbia duhet të krijojë një platformë të re bazuar në Rezolutën 12 44 dhe të mos devijojë prej saj, sepse është e qartë se e gjithë kjo nga viti 2013 ishte humbje kohe.
“Formimi i njëanshëm Asociacionit të Komunave Serbe (ASK) do të ishte një kundërmasë e keqe sepse nuk ka bazë në Kushtetutën serbe. Sipas mendimit tim, zgjidhja më logjike është ringjallja e organeve të vetëqeverisjes lokale në veri të Kosovës, pra kthimi në sistemin serb siç ishte para nënshkrimit të Marrëveshjes së Brukselit. Dhe pastaj për të filluar negociatat e reja politike nga ajo pikë, “është i bindur Çeliq.
Sipas bashkëbiseduesit të Sputnikut, kundërmasat ekonomike që Beogradi mund të përdorte do të preknin serbët në veri të Kosovës si dhe shqiptarët.
“Prishtinës gjithashtu duhet t’i dërgohet një kërkesë për zhbllokimin e situatës së shkaktuar me forcë, në mënyrë që ushqimet të dorëzohen. Kjo situatë sigurisht që do të jetë në dëm të Prishtinës, sepse nuk do të ketë rrjedhje të mallrave dhe ky është një fakt, dhe kjo është arsyeja pse unë besoj se Kurtit nuk i pëlqen ajo që bëri sepse mendoi se do të impononte statusin e akteve të përfunduara me një “ndezje lufte’, tha Çeliq, duke shtuar se dështimi kryesor i Marrëveshjes së Brukselit është se ajo nuk u mbështet në Rezolutën 12 44 dhe se ne mbajmë pasojat për shkak të kësaj.sh.o./Kosova Post/