Presidenti Vladimir Putin nënshkroi një dekret të enjten për të marrë drejtimin e projektit të gazit dhe naftës Sakhalin-2 në lindjen e largët të Rusisë, një veprim që mund të detyrojë Shell dhe Mitsubishi-in e Japonisë të braktisin investimet e tyre.
Dekreti thoshte se firma e re do të merrte përsipër të gjitha të drejtat dhe detyrimet e Sakhalin Energy Investment Co, në të cilën dy kompanitë tregtare japoneze Shell Plc (SHEL.L) zotërojnë pak më pak se 50% të aksioneve. Dekreti prej pesë faqesh, i cili vjen mes sanksioneve perëndimore ndaj Moskës për pushtimin e Ukrainës, tregon se i takon Kremlinit të vendosë nëse aksionarët e huaj do të mbeten në konsorcium.
Shell e bëri të qartë synimin e saj për t’u larguar nga projekti muaj më parë dhe ka qenë në bisedime me blerësit e mundshëm. Por Japonia ka thënë më parë se nuk do të heqë dorë nga interesat e saj në projektin Sakhalin-2, i cili është i rëndësishëm për sigurinë e saj energjetike, edhe nëse i kërkohet të largohet. Aksionet e Mitsui & Co (8031.T) dhe Mitsubishi Corp (8058.T) ranë me 6% në tregtimin e së premtes për shqetësimet për humbjet nga zhvlerësimi. Ata nuk performuan më mirë indeksin më të gjerë Nikkei (.N225) , i cili ra me 1.9%.
Një zëdhënës i Mitsubishi tha se kompania po diskutonte me partnerët e saj në Sakhalin Energy dhe qeverinë japoneze se si t’i përgjigjet dekretit të Putinit. Mitsui nuk ofroi të bëjë ndonjë koment të menjëhershëm. Mitsui ka 12.5% të aksioneve në projekt dhe Mitsubishi 10%, ndërsa Shell ka 27.5%, minus një aksion. Gjigandi rus i gazit Gazprom (GAZP.MM) ka 50%, plus një aksion.
Sakhalin-2 furnizon rreth 4% të tregut aktual të gazit natyror të lëngshëm (LNG) në botë. Japonia, Koreja e Jugut dhe Kina janë klientët kryesorë për eksportet e naftës dhe LNG-së, sipas Shell.
I pyetur për dekretin e Putinit, zëvendës-shefi i kabinetit japonez Seiji Kihara tha se qeveria po shqyrtonte përmbajtjen e tij dhe po analizonte synimet e Moskës.
Sipas dekretit, Gazprom do të mbajë aksionet e tij, por aksionarët e tjerë duhet të kërkojnë nga qeveria ruse një aksion në firmën e re brenda një muaji. Më pas qeveria do të vendosë nëse do t’i lejojë ata të mbajnë një aksion.
CEO i Shell, Ben van Beurden, u tha gazetarëve të mërkurën se kompania po “bënte përparim të mirë” në planin e saj për t’u larguar nga sipërmarrja e përbashkët Sakhalin Energy.
Burimet i kishin thënë Reuters në maj se Shell ishte në bisedime me një konsorcium të kompanive indiane të energjisë për të shitur aksionet e saj në Sakhalin-2.
Saul Kavonic, kreu i Kërkimit të Integruar të Energjisë dhe Burimeve në Credit Suisse, tha se prodhimi rus i LNG-së nga projekte si Sakhalin-2 ka të ngjarë të vuajë me kalimin e kohës pasi ekspertiza e huaj dhe pjesët u bënë të padisponueshme.
Nga ana e kërkesës, çdo rritje në përfshirjen e qeverisë ruse vetëm sa do ta bëjë prokurimin nga këto projekte më të vështira për shumë blerës, tha ai. Japonia po kërkonte urgjentisht opsione alternative të furnizimit, shtoi ai.