Në përvjetorin e parë të marrëveshjes që i dha fund konfliktit të Karabakut në Kaukazin Jugor, Rusia e vlerësoi marrëveshjen si “një hap që mundëson fundin e gjakderdhjes dhe nisjen e një procesi për vendosjen e jetesës paqësore në rajon”, transmeton Kosova Post.
Në një deklaratë të Ministrisë së Punëve të Jashtme (MPJ) të Rusisë thuhet se marrëveshja në përgjithësi është duke u zbatuar dhe se Azerbajxhani dhe Armenia mbeten të përkushtuar ndaj detyrimeve të tyre sipas marrëveshjes, shkruan AA.
Një forcë paqeruajtëse ruse po jep gjithashtu “një kontribut të rëndësishëm në stabilizimin e situatës dhe garantimin e sigurisë në rajon. Miqtë tanë azerbajxhanas dhe armenë e vlerësojnë këtë”, shtohet në deklaratë.
Misioni paqeruajtës kontribuoi në organizimin e shkëmbimit të të burgosurve, ku 105 janë kthyer në Armeni dhe 17 në Azerbajxhan, ndërsa Azerbajxhanit i janë dorëzuar tre harta të fushave të minuara.
Në deklaratën e MPJ-së ruse thuhet se misioni ndihmon në shpërndarjen e ndihmave humanitare, pastrimin e minave dhe restaurimin e infrastrukturës.
“Ne vazhdojmë të bëjmë përpjekje për të zgjidhur sa më shpejt detyrat e mbetura humanitare, duke përfshirë lirimin e të gjithë personave të ndaluar, ndihmën në sqarimin e fatit të të gjithë personave të zhdukur, transferimin e kufomave të të vdekurve dhe sigurimin e hartave plotësisht të besueshme të fushave të minuara”, thuhet në deklaratë.
Nga MPJ-ja ruse gjithashtu thonë se vazhdon puna për të garantuar sigurinë e objekteve të trashëgimisë kulturore, fetare dhe historike.
Ministria u zotua të përmbushë detyrën e zhbllokimit të të gjitha lidhjeve ekonomike dhe të transportit në Kaukazin Jugor dhe bëri thirrje për nisjen e shpejtë të projekteve të përbashkëta midis Azerbajxhanit dhe Armenisë që synojnë zbulimin e potencialit ekonomik dhe transportues të Kaukazit Jugor “bazuar në balancën e interesave”.
Ministria theksoi rëndësinë e reduktimit të tensionit në kufirin shtetëror midis Azerbajxhanit dhe Armenisë dhe u bëri thirrje të dyja vendeve që të fillojnë sa më shpejt procesin e përcaktimit të kufirit.
“Ne jemi të gatshëm të ofrojmë të gjithë ndihmën e nevojshme këshilluese”, thonë nga MPJ-ja ruse.
Ministria theksoi rëndësinë e përfshirjes në zgjidhjen për Karabakut të institucioneve ndërkombëtare si Grupi i Minskut i OSBE-së, Komiteti Ndërkombëtar i Kryqit të Kuq, Komisionari i Lartë i OKB-së për Refugjatët dhe UNESCO.
Rusia do të bëjë përpjekje “në çdo mënyrë” për normalizimin e marrëdhënieve midis Armenisë dhe Azerbajxhanit dhe do të mbështesë iniciativat e paqes që synojnë zgjerimin e kontakteve në të gjitha nivelet për çështjet e sigurisë dhe stabilitetit, si dhe zhvillimit ekonomik të Kaukazit Jugor.
“Ne jemi gjithashtu të gatshëm të promovojmë dialogun midis përfaqësues të opinionit të Republikës së Azerbajxhanit dhe Republikës së Armenisë me pjesëmarrjen e Federatës Ruse, në mënyrë që të krijojmë një atmosferë besimi midis dy popujve”, thuhet në deklaratë.
Nga ministria gjithashtu thonë se mbështesin ndërtimin e marrëdhënieve të fqinjësisë së mirë midis vendeve të Kaukazit Jugor dhe fqinjëve të tyre, zhvillimin e bashkëpunimit rajonal që është i dobishëm për të gjithë.
– Kremlini: Marrëveshja për Karabakun i dha fund luftës, i hapi rrugë jetës paqësore në rajon
Në një deklaratë të veçantë, zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov, tha se marrëveshja për Karabakun është “jashtëzakonisht e rëndësishme” sepse i dha fund luftës dhe hapi rrugën për një jetë paqësore në rajon.
Megjithatë, ai tha se udhëheqësit e Rusisë, Armenisë dhe Azerbajxhanit, nuk kanë asnjë takim të planifikuar sot për të shënuar përvjetorin e parë të marrëveshjes.
Përleshjet e fundit në shkallë të gjerë shpërthyen në rajonin e Karabakut më 27 shtator 2020, kur ushtria armene nisi sulmet ndaj civilëve dhe forcave të Azerbajxhanit, duke shkelur disa marrëveshje humanitare të armëpushimit.
Azerbajxhani më pas nisi një operacion kundërsulmues, i quajtur më vonë “Grushti i Hekurt”, i cili çoi në konfliktin 44-ditor që përfundoi me çlirimin e tokave të Azerbajxhanit nga pushtimi gati tre dekadash i forcave armene.
Më 8 nëntor, Azerbajxhani festoi Ditën e Fitores në përvjetorin e parë të çlirimit të Shushës, qytetit më të rëndësishëm të Karabakut, që luajti një rol vendimtar në fatin e Luftës Patriotike, duke çuar në humbjen e forcave armene.
Shusha, kryeqyteti kulturor dhe historik i Azerbajxhanit, u çlirua pas 28 vitesh falë ushtrisë, kryesisht ekipeve të forcave speciale, pasi armët e rënda dhe municionet nuk mund të hynin në qytet për shkak të veçorive gjeografike dhe natyrore.
Forcat speciale të Azerbajxhanit hynë në Shushë vetëm me armë të lehta, të rrethuar nga një terren malor dhe të vendosur në majë të një shkëmbi, duke shkatërruar ushtrinë armene në një betejë të ngushtë.
Udhëheqja armene nuk kishte zgjidhje tjetër veçse të pranonte kushtet e Azerbajxhanit dhe të tërhiqej nga tokat e pushtuara në ditët në vijim.
Më 10 nëntor 2020, të dy vendet nënshkruan një marrëveshje të ndërmjetësuar nga Rusia për t’i dhënë fund luftimeve dhe për të filluar punën për një zgjidhje gjithëpërfshirëse të mosmarrëveshjes.
