Në prag të fillimit të zbatimit të vendimit për riregjistrimin e automjeteve në RKS, Beogradi zyrtar po pret një reagim konkret nga BE-ja dhe SHBA-ja, duke akuzuar Qeverinë e Kosovës për vendime të njëanshme.
Para fillimit të zbatimit të vendimit për targat, Beogradi zyrtar thotë se serbët e Kosovës nuk i duan targat RKS, porse vendosja e targave KS është e pranueshme, duke i bërë thirrje BE-së dhe SHBA-së që të reagojnë ndaj vendimeve të Qeverisë së Kosovës, për të parandaluar destabilitetin.
Drejtori i Zyrës së Qeverisë së Serbisë për Kosovën, Petar Petkoviq, tha për mediat se ky vendim nuk është legjitim dhe se nuk është në përputhje me marrëveshjet që janë bërë.
“Serbët në veri të Kosovës nuk duan targa të tjera dhe askush nuk ka të drejtë t’i anulojë targat tona serbe”, ka thënë Petkoviq.
Ndërkaq, sipas ministrit të jashtëm serb, Ivica Daçiq, pa u sanksionuar qeveria në Kosovë për lëvizje të njëanshme, nuk ka perspektivë për përparim në dialog.
“Beogradi nuk do të lejojë që asnjë veprim i tij të fajësohet për incidentet në Kosovë”, tha Daçiq.
E përderisa kundërshtojnë heqjen e targave të vjetra serbe dhe regjistrimin në RKS, për Beogradin dhe serbët nga veriu i Kosovës, riregjistrimi nga KM në KS është i pranueshëm, sepse sipas tyre ato targa kanë status neutral.
Autoritetet serbe në Beograd nga ana tjetër mbështesin liderët e serbëve nga veriu për të organizuar bllokada si formë proteste në rast të zbatimit të masave të riregjistrimit, siç ishte paralajemëruar ditë më parë.
Sipas njohësve të zhvillimeve pyetja kryesore është nëse BE-ja dhe SHBA-ja do të reagojnë, derisa mendohet se ende ka kohë për një kompromis, e që mund të jetë përgjigjja pozitive e Qeverisë së Kosovës ndaj kërkesës së SHBA-së për një shtyrje prej dhjetë muajsh.
Koordinator i grupit punues të Serbisë për Kapitullin 35 të Konventës Kombëtare për Bashkimin Evropian, Dragisha Mijaçiq, tha për RTK-në se me zbatim në faza, kryeministri Kurti nuk i është përgjigjur kërkesave të BE-së dhe SHBA-së që të shtyhet zbatimi i vendimit për 10 muaj, mirëpo ka hyr në kombinime me datat, e me idetë shumë ambicioze dhe shumë të vështira për t’u zbatuar.
“Nuk besoj se në këto 15 ditë do të ketë prap regjistrim në targat RKS, por ndoshta do të ketë një shtyrje tjetër. Kryeministri Kurti nuk iu përgjigj kërkesave të Perëndimit duke e zbatuar vendimin në faza dhe se nuk dihet se si do të zbatohet vendimi në terren. Problemi me tabelat është kompleks, jo vetëm teknik”, tha Mijaçiq.
Sipas tij, çështja e targave do të krijojë probleme për spitalin e Mitrovicës, shkollat dhe të gjitha institucionet që punojnë në kuadër të sistemit serb në Kosovë, sepse ato kanë vetëm targa të vjetra.
“Çështja e këtyre institucioneve nuk mund të zgjidhet pa u nënshkruar marrëveshja përfundimtare”, shtoi ai.
Sipas analistit Dushan Janjiq, vendimi i ndryshuar i Qeverisë së Kosovës për targat përmban dy gjëra të rëndësishme – shtyrjen e afatit deri më 21 prill, por duke mos hequr dorë nga riregjistrimi. Tani sipas Janjiq, pritet reagimi i Serbisë.
“Nëse Beogradi bën njëfarë progresi drejt asaj që kërkon grupi i Quintit, atëherë ai afat ndoshta do të arrihet. Pra, kjo sjellje e qeverisë së Kosovës është e zakonshme për kryemnistrin Kurti, dhe këto janë masat e reciprocitetit dhe le të themi përdorimi diplomatik i elementeve të sigurisë për qëllime diplomatike”, tha Janjiq.
Lidhur me vendimin për zbatimin gradual të vendimit për regjistrim në RKS, dhe meqenëse SHBA-të njoftuan se janë “të shqetësuar dhe të zhgënjyer”, është shprehur ditë më parë edhe ambasadori i SHBA-së në Beograd, Christopher Hill, i cili ka thënë se aspirata e vërtetë duhet të jetë çështja nëse ka të ardhme për komunitetin serb në Kosovë, e jo tabelat.
“Kemi lejuar që çështjet e rëndësishme të shtyhen anash, sepse nuk janë aq argëtuese sa tabelat”, tha Hill.
Mediat në Serbi janë duke raportuar për fillimin e riregjistrimit të automjeteve, duke vlerësuar se sot është “Dita D” për dialogun ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, derisa nuk shihet ndonjë zgjidhje kompromisi. Sipas mediave, SHBA-ja dhe BE-ja “sigurisht kanë kapacitet për të ndikuar në të dyja palët dhe për të parandaluar tensionet dhe incidentet e mëdha”.
Në prag të 1 nëntorit vlerësohet se çdo destabilitet e kthen mbrapa procesin dhe se tabelat kanë treguar që pa zgjidhje politike vendimet për shumë çështje nuk mund të zbatohen deri në fund./rtk
