Teksa po zhvillohet java e katërt e pushtimit rus të Ukrainës, lajmet nga rajoni janë jashtëzakonisht shqetësuese për të gjithë, por veçanërisht për fëmijët. Pra, si t’ua shpjegojmë luftën fëmijëve? Çfarë po bëjnë prindërit gabim? Ja çfarë rekomandojnë ekspertët, shkruan Kosova Post.
“Po sikur të shpërthejë Lufta këtu , nuk dua të vdes!”
Një djalë 7-vjeçar thotë këtë…
Derisa ai duhet të mendojë për lodrat e tij, veshjen e tij të preferuar, aktivitetet në të cilat dëshiron të shkojë në fundjavë, ai mendon për fëmijët, nënat, baballarët dhe ushtarët në luftën e Ukrainës. “Po sikur të na ndodhë e njëjta gjë, çfarë do të bëjmë, unë nuk dua të vdes, nënë”, i shqetësuar e thotë ai.
Në lajme dhe në rrjetet sociale shfaqen foto dhe video të fëmijëve që qajnë, fshihen në strehimore dhe madje edhe të plagosur. Ashtu si të rriturit, fëmijët në mbarë botën janë të ekspozuar ndaj këtyre imazheve shqetësuese.
Në lajme dhe në rrjetet sociale shfaqen foto dhe video të fëmijëve që qajnë, fshihen në strehimore dhe madje edhe të plagosur. Ashtu si të rriturve, edhe fëmijëve në mbarë botën janë duke ua ekspozuar këto imazhe shqetësuese.
9-vjeçarja Umran Mira, e cila bisedonte me nënën e saj çdo natë para se të flinte, ishte shumë e shqetësuar atë natë. Ajo fliste shumë pak dhe ishte më e qetë se zakonisht. Pas një bisede të shkurtër, në momentin që nëna e saj ishte gati të thoshte “Natën e mirë” dhe të fikte dritën, Mira tha: “Kam shumë frikë nënë”. Nëna e saj mendoi përsëri se vajza e saj kishte frikë nga errësira dhe pyeti: “A ta lë dritën ndezur?”. Përgjigja që mori ishte shumë tronditëse: “Jo, nuk kam frikë nga errësira, kam frikë nga vdekja. A do të vdesim si ata njerëz në Ukrainë?”
Nëna e saj nuk mundi të thoshte asnjë fjalë, qëndroi në vend, por nuk fjeti gjithë natën.
Teksa po bëhej gati për shkollë në mëngjes, nëna e saj e pyeti Mirën: “Çfarë di ti për luftën, moj bijë, ku e dëgjove?” Kur ajo e pyeti, ajo tha se dëgjoi miqtë e saj duke folur në shkollë, fëmijët që jetonin në strehimore për t’i shpëtuar bombave, njerëz të plagosur pa mjekë, disa nëna dhe fëmijë që vdisnin dhe filloi të qante.
Nëna e saj i kërkoi Mirës që t’i shënonte ndjenjat e saj në një copë letër dhe ajo tha se do të flisnin gjatë për këtë në mbrëmje. Mira u kthye nga shkolla me një copë letër në dorë.
Ato fjali të ngarkuara emocionalisht që dolën nga pena e Mirës ishin si më poshtë:
Kur e pashë në lajme, më bëri shumë përshtypje frika në fytyrat e atyre fëmijëve të vegjël. Pse ndodhin këto luftëra? Uroj që fëmijët të mos vdisnin, të mos linin familjet e tyre, fytyrat e tyre të buzëqeshnin gjithmonë. A nuk është keq, mami, kur fëmijët humbasin prindërit e tyre në luftë? Uroj që nënat të buzëqeshin gjithmonë, fëmijët të shohin baballarët e tyre para tyre sa herë që bie zilja. Nënë, Zoti i do fëmijët, apo jo? Çdo natë që lutem, Zoti a do ta dëgjojë zërin tim? A i mbron?
Këto rreshta zbulojnë ankthin dhe shqetësimin për luftën në zemrën e vogël të Mirës 9-vjeçare. Ai është një nga mijëra fëmijët që janë ekspozuar në një farë mënyre me lajmet e luftës, sheh ushtarë të plagosur, nëna të pafuqishme dhe fëmijët e tyre, i vjen keq për ta dhe thotë: “A do të ketë luftë edhe me ne?” ajo ka frikë.
MOS I FSHINI FAKTET FËMIJËVE
Edhe nëse lufta është larg nesh, fëmijët janë të vetëdijshëm për këtë dhe kanë frikë edhe nëse ne nuk e ndjejmë.
Sipas ekspertëve, pyetjet e panjohura dhe pa përgjigje janë të frikshme për fëmijët. Prandaj është e nevojshme të flasim me ta për luftën. Nuk është e drejtë t’u fshehësh të vërtetën fëmijëve , edhe pse kjo i bën prindërit të ndihen më mirë të mbrojnë lumturinë e tyre duke e mbajtur këtë çështje larg ndërgjegjësimit të tyre .
MERRNI SERIOZOSHT
“Fëmijët nëse nuk marrin lajmet nga ju nuk do të thotë se ata nuk marrin informacion nga diku tjetër,” thotë Lee Chambers, një psikolog në Angli.
Chambers thekson se është e mundur të kemi një bisedë të përshtatshme zhvillimore dhe qetësuese me fëmijët për luftën midis Rusisë dhe Ukrainës, por duhet pasur kujdes.
Duke shtuar se nuk ka një qasje të vetme që i përshtatet të gjithëve, sepse të gjithë fëmijët janë të ndryshëm, Chambers tha: “Merrijini ata seriozisht dhe diskutoni së bashku atë që shohin dhe dëgjojnë në lajme. “Duke mbajtur gjurmët e asaj që shikojnë dhe lexojnë, ju mund t’i ndihmoni fëmijët të shmangin burimet e dezinformatave që mund të përkeqësojnë ankthin dhe frikën e tyre nga lufta./KosovaPost/.