Nëpërmjet një deklarate zyrtare, Drejtoresha Ekzekutive e UNICEF-it Henrietta Fore, ka kërkuar kooperim dhe bashkëpunim më të madh ndërmjet entiteteve shëndetësore, qeverive etj, për ta lehtësuar çështjen e prodhimit të vaksinave anti-covid-19, shkruan Kosova Post.
Ndër të tjera Fore, ka kërkuar që të hiqet dorë edhe nga “nacionalizmi i vaksinave”, në mënyrë që t’u mundësohet edhe shteteve të dobëta, që të kenë qasje më të lehtë në furnizim.
NJU JORK, 6 PRILL 2021 – “Në më pak se një vit, shkencëtarët, bizneset, qeveritë, filantropët dhe institucionet shumëpalëshe të botës u mblodhën dhe e bënë atë që mendohej të ishte e pamundur: E krijuan vaksinën për të luftuar një virus i cili e kishte futur botën në ngërç. Më pas ata testuan, transportuan dhe filluan t’i menaxhojnë ato vaksina në mënyrë të sigurt dhe në kohë rekord. Kjo është diçka mahnitëse.
“Por lufta nuk ka përfunduar akoma. Variantet po shfaqen në të gjithë botën, dhe secila nga to paraqet rrezik që bota të ketë një pengesë të madhe’’.
“Niveli i tanishëm i furnizimit me vaksina thjeshtë nuk është i mjaftueshëm për t’i përmbushur kërkesat. Gjithashtu edhe aj furnizim që është në dispozicion, është i fokusuar vetëm në duart e shumë pak personave. Disa shtete kanë arritur të kontraktojnë doza të mjaftueshme për ta vaksinuar popullatën e tyre më shumë se një herë, ndërsa ka shtete të cilat nuk kanë arritur ta marrin as dozën e parë. Kjo gjë na kërcënon të gjithëve. Virusi dhe mutacionet e tij do të fitojnë’’.
“Në mënyrë që ta mposhtim virusin, dhe ta përshpejtojmë tempon, ne duhet ta aplikojmë një strategji ku së pari vaksinohen punonjësit e vijës së parë, dhe pastaj të fokusohemi në një strategji e cila na mundëson qasje të barabartë për të gjithë. I nxisim qeveritë, bizneset dhe partnerët t’i ndërmarrin tre veprime urgjente si vijon:
“Së pari, të thjeshtohen të Drejtat e Pronësisë Intelektuale (DPI) përmes licencimit vullnetar dhe proaktiv nga mbajtësit e DPI. Por ky veprim si i vetëm nuk do ta rrisë nivelin e prodhimit. Për dallim nga prodhimi i barnave, prodhimi i vaksinave ngërthen në vete një proces kompleks të prodhimit, me shumë përbërës dhe hapa. Mbajtësit e DPI duhet të sigurojnë partneritete teknologjike në mënyrë që t’i shoqërojnë licencat e PI-së, t’i bashkëndajnë njohuritë në mënyrë proaktive dhe të nënkontraktojnë tek prodhuesit, pa kufizime të panevojshme në aspektin gjeografik ose atë të vëllimit. Kjo sfidë nuk ka nevojë për heqje dorë nga pronësia intelektuale në mënyrë të detyruar, por për partneritet dhe bashkëpunim proaktiv. Shembuj inkurajues janë partneritetet e krijuara rishtazi të Pfizer-BioNtech; AZ-SII, J&J- Merck dhe J&J-Aspen me qëllim të prodhimit. UNICEF-i i nxitë të gjithë që të ndjekin këtë shembull, për ta rritur shkallën dhe diversitetin gjeografik të kapacitetit prodhues.
“Përderisa tregjet, si të vetme, nuk mund të garantojnë që të gjithë të përfitojnë nga inovacioni, atëherë licencimi vullnetar, fondet e bashkuara dhe mekanizmat shumëpalëshe, siç është COVAX-i, janë një mënyrë efektive dhe reale për zhvilluesit dhe prodhuesit e produkteve të bashkëpunojnë, të sjellin inovacion, dhe të inkurajojnë një qasje të barabartë’’.
“Së dyti, ne duhet t’i japim fund nacionalizimit të vaksinave. Qeveritë duhet t’i heqin masat direkte dhe indirekte të kontrollit të eksportit dhe importit, të cilat bllokojnë, kufizojnë ose ngadalësojnë eksportin e vaksinave kundër COVID-19, përbërësve dhe furnizimeve të saj. Viruset nuk njohin kufij. Ta mposhim COVID-19 në shtetet ku secili nga ne jetojmë nënkupton që virusi është mposhtur në të gjithë boten, dhe kjo bëhet me anë të sigurimit të një fluksi të qëndrueshëm të vaksinave dhe furnizimeve për të gjithë’’.
“E fundit, qeveritë të cilat kanë kontraktuar të marrin më shumë ”doza të ardhshme” se sa që është e nevojshme për vaksinimin e të gjithë popullatës së tyre të rritur gjatë këtij viti, duhet menjëherë t’i huazojnë, japin ose dhurojnë tek COVAX shumicën ose të gjitha dozat e tepërta të kontraktuara për 2021, në mënyrë që ato të shpërndahen në mënyrë të barabartë tek shtetet e tjera’’.
“Për më tepër, shtetet të cilat kanë furnizim të mjaftueshëm aktual të dozave të prodhuara duhet të konsiderojnë t’i dhurojnë menjëherë të paktën 5% të dozave të tyre të prodhuara, dhe të zotohen që do të kontribuojnë edhe më tej në mënyrë të vazhdueshme dhe të përsëritur gjatë gjithë vitit, duke e rritur kontributin në përputhje me rritjen e kërkesës për furnizim. Nëse ky zotim i ndarjes së dozave me të tjerët konfirmohet, atëherë do të rritej parashikueshmëria, do të përshpejtohej qasja e barabartë, dhe do të ndihmohej stabilizimi i tregut botëror të vaksinave’’.
“Pandemia COVID-19 na ka bërë ta kuptojmë që askush nuk është i sigurt derisa të jemi të sigurt të gjithë. Por qasja e barabartë në vaksinat kundër COVID-19 është në dorën tonë. E kemi dëshmuar që e gjithë bota mund të mblidhet së bashkë dhe ta bëjnë atë që mendohej të ishte e pamundur, dhe duhet ta bëjmë përsëri. Sa më shpejtë që e bëjmë këtë gjë, aq më shpejtë jeta jonë dhe e fëmijëve tanë do të kthehet në normalitet”./KosovaPost/
