2023 është viti i Indisë, superfuqia e përjetshme në zhvillim, pozicioni gjeostrategjik i së cilës dhe potenciali i shumëfishtë, por i pashprehur, e kanë çuar në mënyrë të pashmangshme në qendër të mosmarrëveshjeve midis Rusisë, Kinës dhe Shteteve të Bashkuara. Tre fuqitë që luftojnë për ristrukturimin e sistemit ndërkombëtar nuk do të mund të mos marrin në konsideratë faktorin Indi. Rusia e kaloi vitin 2022 duke shitur sasi të jashtëzakonshme nafte me çmime jashtë tregut për industritë indiane, duke arritur një rekord, Nju Delhi kalon Bagdadin dhe Riadin. Kina ka udhëzuar Qin Gang të marrë përsipër çështjen e konfliktit në kufi. Dhe pastaj janë Shtetet e Bashkuara, me një “as nën mëngë”, që është Komisioni Trilateral.
Trilaterali në Nju Delhi
Ka patur një sërë zhvillimesh interesante si për shembull emërimi i një politikani, Eric Garcetti me bazë në Los Anxhelos, si kreu i ambasadës së Nju Delhit, pozicion që ka qenë vakant prej dy vitesh si dhe mbështetja për kandidaturën e Ajay Banga për presidencën e Bankës Botërore. Gjithashtu, administrate e Biden duket se kërkoi të përshpejtonte miqësinë me Indinë në fillim të vitit 2023, duke kërkuar ndihmën e Trilateralit në mars. Trilaterali është një nga organizatat joqeveritare ndërkombëtare më të rëndësishme të Bllokut Perëndimor, që shërben si një forum diskutimi dhe zgjidhjeje. Këtë vit zgjodhi Nju Delhi-n si vendin e seancës së parë plenare. Kjo ishte një ngjarje historike: hera e parë e Trilateralit në Indi. Ngjarja pas dyerve të mbyllura, e cila u zhvillua nga 10 deri më 12 mars, kishte një listë të gjatë të ftuarish, më shumë se 260 të ftuar nga 46 vende, dhe ishte e fokusuar në çështjet aktuale më urgjente: nga ndryshimi i klimës e lufta në Ukrainëtek mungesa e ujit dhe inteligjenca artificiale.
India dhe SHBA
India, si seli e takimit, por, mbi të gjitha, si subjekt i gjykatës së Shteteve të Bashkuara, ishte në fokusin e ftuarve. Trilateral falënderoi Nju Delhin për ndihmën në de-përshkallëzimin e luftës së Ukrainës gjatë vitit 2022. Sipas pjesëmarrësve të Trilateralit, e vetmja rrugë realiste për Indinë, në vend të mos-angazhimit, është rreshtimi krah Perëndimit. Në të vërtetë, India do të gjendej në një pozicion të vështirë, midis një Kine të angazhuar për të prishur “paqen dhe qetësinë” e rendit ndërkombëtar dhe një Pakistani që përbën një “sfidë për rajonin dhe botën”. Ajo që doli në pah, me pak fjalë, është se Uashingtoni synon të vendosë Nju Delhin në qendër të strategjisë së tij të madhe për Indo-Paqësorin, duke ofruar investime, mbështetje diplomatike, partneritete ushtarake dhe prestigj ndërkombëtar, por në këmbim po kërkon një “trekëndësh dinak” që mund të shkatërrojë aksin Moskë-Pekin. Politikat dhe vullneti, deri më tani, mungojnë.
2023, viti i një epoke të re
Ajo që organizatorët donin të nxisnin, përfshirë një zënkë të supozuar mes të ftuarve indianë dhe kinezë, është më se e mjaftueshme për të bërë një bilanc. Miqtë e përjetshëm janë bërë rivalë. Jo të gjitha sfidat e dukshme mund të jenë në të vërtetë sfida. Kohët kanë ndryshuar.
Një folës, emri i të cilit nuk u bë i ditur, por fjalimi i të cilit tërhoqi vëmendjen e audiencës, e shpalli vitin 2023 “vitin e një rendi të ri global”. “Rendi që i jep fund tre dekadave të globalizimit të integruar, deflacionist dhe të bazuar në tregun e lirë” dhe që do t’i hapë rrugën një rendi të bazuar në politikën industriale, dhe strukturore inflacioniste”, tha ai. “Rendi botërornuk do të formësohet nga ndonjë betejë titanike midis autokracive dhe demokracive, por nga interesat divergjente dhe thjesht ekonomike të Shteteve të Bashkuara dhe Kinës. Dhe do të jetë një rend post-unipolar që do të detyrojë Shtetet e Bashkuara të ndërlidhen me fuqitë në zhvillim, si India, Arabia Saudite dhe Turqia”, shtoi ai. Nuk dihet se ku do të çojë kjo epokë, ku një rol kyç mund të luajë inteligjenca artificiale, një tjetër kërcënim potencial. Megjithatë, ajo që duket e sigurt në Trilateral është se Perëndimi do t’i rezistojë erozionit të kohës, duke qenë se në takimin e fundi është folur për krijimin enjë axhende për pesëdhjetë vitet e ardhshme.
