Disa nga ngjarjet, njerëzit dhe datat më me ndikim në historinë turke dhe atë botërore që kanë shënuar ditën e sotme, 12 mars, shkruan Kosova Post.
12 Marsi është dita e 71-të e këtij viti, deri në fund të tij janë edhe 294 ditë.
12 mars 1921 – Në kuvendin e Turqisë (TBMM) u miratua “Himni i Pavarësisë” i Kombit Turk. Poezia (teksti i himnit), e cila shprehte dashurinë e turqve për atdheun dhe flamurin, vullnetin e tyre për liri, kur u lexua në Kuvend krijoji një emocion shumë të madh dhe u pranua me vokacione entuziaste. Në ato vite turqit bënin përpjekjen kombëtare për pavarësi dhe çlirim.
12 mars 1930 –Mahatma Gandi, lideri i Indisë dhe Lëvizjes për Pavarësinë e Indisë, filloi “Marshimin e kripës” me qëllim për të kundërshtuar monopolin e qeverisë në prodhimin e kripës. Këtë marshim Gandi e vazhdoi deri në 6 prill dhe u shoqërua nga mijëra indianë.
12 mars 1985 – Militantët armenë sulmuan me armë Ambasadën e Turqisë në Otava. Ambasadori Xhoshkun Kërxha (Coşkun Kırca) shpëtoi i plagosur nga ky sulm, kurse një polic kanadez humbi jetën.
12 mars 1971 – Forcat e Armatosura Turke i dërguan qeverisë një memorandum për shkak të krizave politike, grevave dhe protestave të studentëve në vend. Si pasojë e këtij memorandumi dha dorëheqjen Kryeministri Sulejman Demirel (Süleyman Demirel) dhe më 26 mars u krijua Qeveria e Reformave e Kryeministrit Nihat Erim.
11 mars 2000 – Papa Gjon Pali II kërkoi falje për mëkatet e Kishës Katolike në të kaluarën ndaj hebrenjve, kundërshtarëve, grave dhe indigjenëve.
12 mars 2003 – Kryeministri i Serbisë, Zoran Xhinxhiq u vra si pasojë e një atentati në Beograd.
165 – Themelohet Universiteti i Vjenës, universiteti më i vjetër gjermanisht-folës, dhe një nga universitetet më të mëdhenj në Evropë. Nga kjo shkollë kanë dalë 15 fitues të çmimit Nobel dhe shumë figura me rëndësi historike dhe akademike, përfshi një numër albanologësh shqiptarë e të huaj (Çabej, Jokl, etj).
1455 – Dokumenti i parë ku flitet mbi Biblën e Johann Gutenbergut është një letër e shkruar nga Enea Silvio Piccolomini ku behet fjalë mbi Biblën e shtypur nga Gutenbergu një vit më parë, më 1454.
1609 – Anglezët kolonizojnë Bermudën.
1642 – Eksploruesi holandez Abel Tasman bëhet evropiani i parë që zbarkon në Zelandën e Re
1664 – New Jersey bëhet koloni britanike.
1773 – Jeanne Baptiste Pointe de Sable ngre vendbanimin e tij në atë që tani njihet si Çikago. Pak dihet rreth tij; disa thonë se ishte francez nga Kanadaja, historianë të tjerë shkruajnë se ai kishte ardhur nga Haiti, atëherë koloni franceze. Gjithësesi të gjithë janë të një mendimi se de Sable ishte banori i pare i përhershëm jo-autokton i Çikagos.
1794 – Londër – Teatri mbretëror Drury Lane hapet pas rindërtimit. Drury Lane, ndër teatrot e para britanike; është quajtur edhe teatri i fantazmave. Në fillim të shekullit XIX, aktorë të ndryshëm betoheshin se kishin parë fantazmën e një njeriu me thikë të ngulur në shpinë – dhe mbetjet skeletore të tij u gjetën në një kthinë të mbyllur me mur në vitin 1848. Fantazmat e aktorit Charles Macklin dhe komedianit Joseph Grimaldi thuhet se shetisin në këtë teatër. Historikisht, dihet se në vitin 1735, Macklin vrau në prapaskenë aktorin Thomas Hallam në një argument mbi një parukë. Po ashtu, Grimaldi thuhet t’u jetë shfaqur aktorëve të cilët ndjehen nervozë përpara daljes në skenë. Ndërsa, aktori Stanley Lupino (1893 – 1942) pretendohet të ketë parë fantazmën e komedianit të njohur britanik Dan Leno (1860 – 1904). Teatri mbretëror Drury Lane vazhdon të ekzistojë, ashtu si edhe miti rreth fantazmave në të.
1884 – Mississippi krijon kolegjin e parë shtetëror për femra në SHBA.
1894 – Coca – Cola fillon të shitet për herë të parë me shishe.
1908 – Në Athinë krijohet organizata mbarë-maqedonase për të mbështetur luftën greke për marrjen e Maqedonisë.
1912 – Themelohet klubit i parë i futbollit në Bullgari – Botev Plovdiv
1913 – Vendoset guri i parë i themelit të kryeqytetit australian Canberra.
1930 – Mohatma Gandhi fillon marshimin 300 km për të protestuar kundër taksës britanike të kripës. Gandhi u nis vetëm dhe kur mbërriti në kripore në bregun e oqeanit, kishte pas 100 mijë vetë.
1938 – Princeshat shqiptare Myzejen, Ruhije and Maxhide Zogu mbërrijnë në Boston, nën masa të rrepta sigurie nga frika e ndonjë demonstrate anti – zogiste. Por çdo gjë shkoi mire; motrat e mbretit u pritën me thirrje gëzimi “Rroftshin princeshat!”. Si shenjë pajtimi midis Fan Nolit dhe familjes Zogu, Princeshat morën pjesë në shërbesën fetare të së dielës kryesuar nga peshkop Noli në kishën ortodokse shqiptare Shën Gjergji. Sipas shtypit të kohës, princeshat kishin marë ofertë nga Samuel Goldwyn për të shkuar edhe në Hollywood, por orari i udhëtimit papritur ndryshoi; më 23 mars ato u larguan nga SHBA-ja me anijen Queen Mary për të mbërritur në kohë për dasmën e vëllait të tyre, mbreti Zog me konteshën hungareze, Geraldinë; data e dasmës ishte afruar nga fillimi i qershori për më 27 prill.
1945 – Partia Komuniste e Italisë bën thirrje për kryengritje të armatosur.
1947 – Presidenti Harry Truman paraqet doktrinën e tij për të luftuar komunizmin.
1959 – Dhoma e Përfaqësuesve e Kongresit amerikan miraton anëtarësimin e Havait në Shtetet e Bashkuara.
1984 – Sindikata e përgjithëshme e minatorëve në Angli fillon një grevë 51 javëshe.
2003 – Zoran Xhinxhiç, kryeministri i Serbisë, vritet në Beograd.
Lindje
1881 – Mustafa Kemal Atatürk, politikan turk
1908 – Vasil Gërmenji, qe mësues, gazetar, veprimtar i Ballit dhe diplomat i çështjes shqiptare.
1915 – Mahir Domi gjuhëtar, akademik shqiptar (V. 2000)
1928 – Edward Albee, dramturg amerikan
1942 – Ratko Mlladiq, kriminel serb i luftës
1968 – Aaron Eckhart, aktor amerikan
Vdekje
604 – Papa Gregori I
1839 – Frederik VI, mbret i Danimarkës dhe Norvegjisë
1978 – John Cazale, aktor amerikan
1991 – Henrik Lacaj, mësues, përkthyes, leksikograf dhe pedagog shqiptar.
1992 – Martin Camaj, shkrimtar dhe albanolog shqiptar
1999 – Yehudi Menuhin, drejtues amerikan
Festa dhe përvjetore
Burundi, festa e punës
