Organizata e Veteranëve të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës (OVL-UÇK) i është drejtuar sot me një letër të hapur Komisionerit për të Drejtat e Njeriut të Këshillit të Evropës, Michael O’Flaherty, përmes së cilës ka ngritur shqetësime serioze mbi mënyrën e funksionimit të Dhomave të Specializuara të Kosovës në Hagë.
Në këtë letër, OVL-UÇK thekson se qëndrimi i saj nuk vjen në kundërshtim me drejtësinë, por “në mbrojtje të saj”.
“Ne jemi ndër mbështetësit më të fortë të drejtësisë dhe llogaridhënies ndërkombëtare. Ne besojmë, ashtu si shumë njerëz në shoqërinë tonë, se e vërteta dhe drejtësia jo vetëm që mund t’i rezistojnë shqyrtimit të hollësishëm, por duhet të ndiqen përmes procedurave ligjore parimore dhe të paanshme. Ne e mirëpresim idenë e drejtësisë që do të funksiononte mbi politikën e pushtetit, me integritetin për të bërë dallimin midis hakmarrjes dhe ligjit. Ne besojmë se ua kemi borxh këtë bashkëqytetarëve tanë, dhe mbi të gjitha, kujtimit të atyre që vdiqën duke mbrojtur të drejtën për të jetuar të lirë nga tirania”, thuhet në letër.
Sipas OVL-UÇK-së, Dhomat e Specializuara “nuk i ngjajnë më një institucioni gjyqësor të themeluar mbi vlerat evropiane të të drejtave të njeriut”, por janë “shndërruar në një strukturë hermetikisht të mbyllur që operon në izolim nga sistemi ligjor dhe institucionet demokratike të Kosovës dhe mbikëqyrja e saj kushtetuese”.
“Procedurat e saj janë të dëmtuara nga paraburgimet e zgjatura para gjyqit, redaktimet e tepërta, zbulimet e vonuara të provave dhe kufizimet e ndihmës ligjore. Akoma më keq, ajo refuzon të bashkëpunojë me Avokatin e Popullit të Kosovës, institucionin e krijuar për të mbrojtur të drejtat themelore, dhe një institucion që mbetet plotësisht i autorizuar sipas kuadrit ligjor të Kosovës dhe ligjit ndërkombëtar për të hetuar shkeljet e mundshme. Megjithatë, qëndrimi i gjykatës është i qartë, ata nuk japin asnjë reagim, asnjë shqyrtim, asnjë llogaridhënie. Kjo nuk është thjesht një çështje ligjore. Është një çështje e të drejtave të njeriut”, thuhet tutje në letër.
Sipas OVL-UÇK-së ata që i nënshtrohen këtij procesi nuk trajtohen më si qytetarë që supozohen të pafajshëm derisa të provohet fajësia e tyre.
“Ata mbahen për vite me radhë në kushte që shkatërrojnë dinjitetin e tyre, familjet e tyre dhe të drejtat e tyre. Ata gjykohen jo vetëm para një trupi gjykues, por në një sistem ku prokuroria gëzon diskrecion të pakontrolluar dhe ku të drejtat e mbrojtjes jo vetëm që dobësohen, por kufizohen në mënyrë aktive. Është për këto arsye që duhet të bëjmë një krahasim të dhimbshëm, por të domosdoshëm, që ky institucion po fillon t’i ngjajë një Inkuizicioni, jo një gjykate. I mbuluar me gjuhë ligjore, ai e kryen punën e tij pa kontrolle dhe balanca kuptimplote, pa pjesëmarrje lokale dhe pa mbikëqyrjen që dallon një sistem drejtësie nga një mekanizëm shtypjeje. Gjykon, ndjek penalisht dhe ndalon, të gjitha nga brenda një flluske të vetëpërmbajtur që refuzon të njohë instrumentet dhe institucionet ligjore të Republikës së Kosovës. Ky nuk është vetëm një dështim i procesit, por edhe një tradhti e premtimit për drejtësi”, nënvizohet në letër.
OVL-UÇK i bën thirrje Komisionerit O’Flaherty që të veprojë duke kërkuar ngritjen e menjëhershme të një hetimi të pavarur ndërkombëtar mbi shkeljet sistematike të të drejtave të njeriut dhe abuzimet procedurale brenda Dhomave të Specializuara të Kosovës.
“Ne nuk jemi të vetëm në këtë shqetësim. Studiues të respektuar ligjorë, organizata të shoqërisë civile dhe madje edhe ish-zyrtarë brenda DHSK-së kanë paralajmëruar se trajektorja e saj aktuale rrezikon jo vetëm delegjitimizimin e vetë institucionit, por edhe t’i shkaktojë dëm të pakthyeshëm besimit të publikut në drejtësinë ndërkombëtare. Prandaj, me respekt të plotë për mandatin tuaj dhe parimet e Këshillit të Evropës, ne kërkojmë me anë të kësaj: Ngritjen e menjëhershme të një hetimi të pavarur ndërkombëtar mbi shkeljet sistematike të të drejtave të njeriut dhe abuzimet procedurale brenda Dhomave të Specializuara të Kosovës”.
Ky hetim, sipas OVL-UÇK-së duhet të kryhet nga ekspertë të pavarur ligjorë dhe të të drejtave të njeriut, të ndarë nga kuadri aktual institucional i gjykatës.
“Drejtësia nuk mund të ekzistojë në boshllëk. Asnjë institucion, sado fisnik që të jetë në origjinë, nuk është mbi shqyrtimin dhe llogaridhënien. Asnjë gjykatë evropiane nuk duhet të lejohet të funksionojë pa përputhje të plotë me vlerat evropiane që ajo synonte të pasqyronte. Ne luftuam për t’i dhënë fund tiranisë, jo për ta parë atë të rishpikë veten në formën e institucioneve ligjore të paprekshme”, theksohet në fund të letrës.
