Shtetet e Bashkuara dhe Rusia nuk dhanë asnjë shenjë të mërkurën se kanë ndryshuar qëndrim mbi zgjidhjen e krizës së shkaktuar nga dislokimi i një pranie të madhe ushtarake ruse në kufi me Ukrainën. Ky zhvillim ka nxitur frikë mbi mundësinë e një sulmi rus, e një luftë të re në Evropë.
Përpara bisedimeve vendimtare të premten mes Sekretarit amerikan të Shtetit Antony Blinken dhe ministrit të Jashtëm rus Sergey Lavrov, palët treguan se nuk janë pranë një kompromisi që mund të lehtësonte tensionet dhe të shmangte kërcënimin e një pushtimi rus. Ndërkohë Ukraina tha se ishte e përgatitur për më të keqen dhe do se t’i mbijetonte çdo vështirësie që do t’i paraqitet.
Në një vizitë në kryeqytetin e Ukrainës, Kiev, Blinken akuzoi Rusinë se po planifikon të përforcojë edhe më shumë kufirin, duke shtuar të tjera trupa ushtarake, krahas rreth 100,000 që ka vendosur deri tani. Blinken sugjeroi se shifra mund të dyfishohet “me një vendim të shpejtë”.
Sekretari Blinken nuk dha detaje mbi këto pohime, por ajo që dihet është se Rusia ka dërguar një numër të paspecifikuar trupash, në vendin aleat të saj Bjellorusinë, që gjithashtu ndodhet në kufi me Ukrainën, për stërvitje të mëdha ushtarake muajin e ardhshëm.
Blinken përsëriti kërkesat e Uashingtonit, që Rusia të ulë tensionet duke larguar forcat e saj nga zona kufitare, diçka që Moska e ka refuzuar në mënyrë kategorike. Blinken tha se nuk do t’i jepte Rusisë përgjigjen me shkrim që pret mbi kërkesat e saj, kur ai dhe Lavrov të takohen në Gjenevë.
Ndërkohë, një diplomat i lartë rus tha se Moska nuk do të tërhiqet nga pozitat e saj duke këmbëngulur tek kërkesa që SHBA-ja ta pengojë zyrtarisht Ukrainën që të anëtarësohet në NATO si dhe që të zvogëlojë praninë ushtarake të saj e të aleancës në Evropën Lindore. Zëvendësministri i Jashtëm Sergei Ryabkov tha se Moska nuk kishte ndërmend të pushtonte Ukrainën dhe se kërkesat e saj për garanci sigurie ishin të panegociueshme.
SHBA-ja dhe aleatët e saj kanë thënë se kërkesat ruse nuk janë të pranueshme, gjë që Rusia e di dhe se Presidenti rus Vladimir Putin po i përdor ato pjesërisht për të krijuar një pretekst për pushtimin e Ukrainës, e cila ka lidhje të forta etnike dhe historike me Rusinë. Ish-republika sovjetike aspiron t’i bashkohet aleancës, megjithëse ka pak shpresë për ta bërë këtë në një të ardhme të afërt.
Bisedimet diplomatike të cilat janë futur në një rrugë pa krye, nuk japin shpresë se takimi Blinken-Lavrov, do të lehtësojë tensionet që janë rritur edhe më tej me shtimin e aktivitetit ushtarak rus.
Shtetet e Bashkuara nuk kanë dale ende në përfundimin nëse Putin po planifikon të sulmojë apo nëse shfaqja e forcës nga ana e tij, synon të ushtrojë trysni për lëshime mbi kërkesat e saj pa shkuar tek një konflikt.
Në Kiev, Blinken u bëri thirrje vendeve perëndimore të qëndrojnë të bashkuar përballë agresionit rus. Ai gjithashtu siguroi udhëheqësin e Ukrainës për mbështetjen e NATO-s, ndërsa u bëri thirrje të qëndrojnë të vendosur.
Blinken i tha Presidentit Volodymyr Zelenskyy se SHBA-ja dhe aleatët e saj mbeten të palëkundur në mbështetjen e Ukrainës dhe aspiratave të saj demokratike kundër përpjekjeve ruse për të nxitur përçarje përmes “agresionit të pamëshirshëm”.
“Forca jonë varet nga ruajtja e unitetit mes nesh dhe kjo përfshin edhe unitetin brenda Ukrainës”, i tha ai Zelenskyy. “Mendoj se një nga qëllimet e kahershme të Moskës ka qenë të përpiqet të mbjellë ndarje mes dhe brenda vendeve tona. Ne nuk mund dhe nuk do ta lejojmë ta bëjë një gjë të tillë”.
Administrata e Presidentit Biden ka njoftuar më parë një ndihmë ushtarake shtesë prej 200 milionë dollarësh për Ukrainën Blinken bëri të ditur se kjo ndihmë do të rritet, nëse Rusia pushton Ukrainën.
Zelenskyy falënderoi zotin Blinken për ndihmën, e cila u miratua në fund të dhjetorit, por që nuk ishte konfirmuar deri të mërkurën.
“Kjo mbështetje (ushtarake) jo vetëm që flet për planet tona strategjike për anëtarësimin e Ukrainës në aleancë, por çka është më e rëndësishmja, për nivelin e ushtrisë e furnizimeve tona ushtarake”, tha ai, duke iu referuar dëshirës së Kievit për t’iu bashkuar NATO-s.
“Vizita juaj është shumë e rëndësishme”, shtoi Zelenskyy. “Ajo nënvizon edhe një herë mbështetjen tuaj të fuqishme për pavarësinë dhe sovranitetin tonë”.
Nga Kievi, Blinken planifikon një ndalet për një vizitë të shkurtër në Berlin për bisedime me autoritetet gjermane dhe aleatët e tjerë evropianë të enjten përpara se të takohet me zotin Lavrov. Të mërkurën, Presidenti francez Emmanuel Macron i bëri thirrje Bashkimit Evropian që të hartojë një plan për të lehtësuar tensionet me Rusinë.
“Ne duhet ta hartojmë (planin) mes evropianëve, pastaj ta ndajmë me aleatët tanë në kuadrin e NATO-s e më pas ta propozojmë për negociata me Rusinë”, tha ai. Uashingtoni dhe aleatët e tij kanë mbajtur derën e hapur për bisedimet e mundshme të mëtejshme mbi kontrollin e armëve dhe masat e ndërtimit të besimit për të reduktuar mundësinë për konflikt. Ryabkov këmbënguli, megjithatë se nuk mund të ketë bisedime kuptimplota për këto çështje nëse Perëndimi nuk merr parasysh kërkesat kryesore ruse për moszgjerimin e NATO-s, me një përgjigje zyrtare. Ai tha se kërkesat ruse janë “një paketë dhe se Moska nuk është e përgatitur t’i ndajë ato në pjesë.
Por Blinken, tha se nga ana a Uashingtonit nuk do të vinte një përgjigje e tillë zyrtare. “Nuk do t’i paraqes një letër Ministrit të Jashtëm Lavrov”, tha ai. “Ne duhet të shohim se ku jemi e të shohim nëse ka mundësi për të ndjekur rrugën diplomatike dhe për të vazhduar dialogun”.
Administrata e Presidentit Biden dhe aleatët e saj kanë akuzuar Putin për krijimin e krizës dhe thonë se i takon atij dhe rusëve, të vendosin nëse do të pushtojnë Ukrainën dhe për pasojë të vuajnë sanksione të rënda ekonomike.
Rusia ka kundërshtuar thirrjet për të tërhequr trupat duke thënë se ka të drejtë të vendosë forcat e saj kudo ku dëshiron, brenda territorit të saj. Ajo gjithashtu ka hedhur poshtë akuzat e SHBA-së se po fabrikon një sulm të cilin do ta përdorte si pretekst për ndërhyrje. Rusia i ka hedhur poshtë këtë pohim me force.
Para vizitës së zotit Blinken në Kiev, një delegacion senatorësh amerikanë udhëtoi në Ukrainë për të theksuar mbështetjen e Kongresit ndaj këtij vendi.
Rusia pushtoi gadishullin e Krimesë në vitin 2014, pas largimit nga pushteti të udhëheqësit të Ukrainës me lidhje të ngushta me Moskën. Rusia mbështet gjithashtu një kryengritjeje separatiste në Ukrainën lindore. Më shumë se 14,000 njerëz janë vrarë në gati tetë vjet luftime mes rebelëve të mbështetur nga Rusia dhe forcave ukrainase, në zemrën industriale të vendit, të quajtur Donbas./VOA
