Nga Elvis Hoxha
Të humbësh në diplomaci, nuk do të thotë vetëm kur diplomacia është e mangët, por edhe kur diplomacia është e tepërt.
Një ambasador me përvojë duhet ta dijë se diplomacia e tepërt e njërës palë është po aq shkak i luftës sa dhe mangësia e diplomacisë së palës tjetër.
Diplomacia është e vlefshme sa kohë që shtetet dhe kolektivitetet kërkojnë dhe gjejnë gjuhë. Jam kureshtar të dijë mendimin e të njëjtit ambasador lidhur me luftën pushtuese të Rusisë mbi Ukrainën, apo disa dekada më parë për sjelljen e Chamberlainit lidhur mbi Diplomacia ka vdekur për shtete që mendojnë se kanë të drejta historike, politike, morale, juridike, ushtarake mbi të tjerët. Ju mund të bëni diplomaci, por kjo do të lexohet si frikë nga pala që nuk e ka mendjen as te diplomacia e as te gjuha e përbashkët.
Diplomacia me agresorin pas luftës është vetëm mundësimi i një lufte të ardhshme. Pas lufte vjen koha e një gjykimi të pjekur, me qëllim që pala agresive të kuptoj se po shkohet drejt një bote ku agresioni nuk është vetëm humbje për viktimën, por edhe për agresorin. Nëse agresori, falë përkëdheljes diplomatike të fituesit, ia hedh paq, sigurisht që ky agresor nuk do të kuptoj asgjë nga faji i tij. Në rastin më të parë do ta përsëris. Ky është fakti që Serbia nga në vend që po demokratizohej deri diku u shndërrua shpejt në Serbinë e viteve ’90. Diplomacia e tepërt mund ta mirëmbajë prapambetjen e agresorit.
Viktimat nga ana e agresorit nuk janë shkak i veprimeve të Aleancës, Aleanca nuk kishte ndërmend të sulmonte pikat strategjike të Serbisë, nëse ato nuk do të ishin pika strategjike të një shteti tashmë gjenocidal. Pjesa viktimë e agresorit është pasojë e natyrës agresore të tij. Për me funksionu, diplomacia e tepërt ka nevojë për një gjë: ta marrë për budalla dëgjuesin e vet të bindur. Ndërsa nga ana e agresorit, diplomacia e tepërt do të lexohet si frymëzim për një të ardhme agresive.