Ministri i jashtëm finlandez iu referua nenit 4 të memorandumit të arritur me Turainë, që thotë: “Finlanda dhe Suedia nuk do të ofrojnë mbështetje për YPG/PYD-në dhe organizatën e përshkruar si FETO në Turqi”, transmeton KosovaPost.
Finlanda do të krijojë bashkëpunim “së shpejti” me Türkiye-n në lidhje me organizatat terroriste, tha sot ministri i Jashtëm Pekka Haavisto për Anadolu Agency (AA) në një intervistë.
Haavisto tha se Helsinki tashmë e ka informuar Ankaranë se nuk po “u jep mbështetje” organizatave PKK, YPG/PYD dhe Organizatës Terroriste FETO, duke shtuar se bashkëpunimi me autoritetet e tyre në lidhje me “çdo informacion shtesë për individët dhe grupet e shënuara nga Turqia” sigurisht që do të vendoset “së shpejti”.
E vetmja gjë ku Finlanda ishte pjesë ishte një program vaksinimi kundër COVID në Siri, të cilin delegacioni turk e konsideroi ndihmë humanitare që nuk shkakton asnjë problem, vazhdoi ai.
Duke vënë në dukje se grupi terrorist PKK ishte çështja e parë me Turqinë lidhur me ofertën e tyre në NATO, Haavisto tha: “Pra, ne e kemi diskutuar shumë këtë me Türkiye-n. Ne kemi një kuptim të përbashkët për PKK-në, ajo është një organizatë terroriste dhe si në Finlandë, ashtu edhe në Suedi është një organizatë e ndaluar dhe sigurisht, ne jemi të gatshëm të ndërmarrim hapa shtesë kundër PKK-së dhe gjithashtu të hapur për të marrë çdo informacion nga Turqia për këtë çështje”.
Ai vuri në dukje se sipas marrëveshjes, Finlanda dhe Suedia gjithashtu u zotuan për angazhime në lidhje me YPG-në, dega siriane e PKK-së, si dhe FETO-n.
Ministri po i referohej nenit 4 të memorandumit të arritur me Turqin, që thotë: “Finlanda dhe Suedia nuk do të ofrojnë mbështetje për YPG/PYD-në dhe organizatën e përshkruar si FETO në Türkiye”.
“Finlanda dhe Suedia hedhin poshtë dhe dënojnë maksimalisht terrorizmin në të gjitha format dhe manifestimet e tij. Finlanda dhe Suedia dënojnë pa mëdyshje të gjitha organizatat terroriste që kryejnë sulme kundër Turqisë dhe shprehin solidaritetin e tyre më të thellë me Turqinë dhe familjet e viktimave”, thotë neni.
Haavisto nënvizoi se gjithçka do të bëhet sipas legjislacionit të tyre kombëtar dhe shtoi: “Nuk mund të ndryshojmë ligje vetëm me një memorandum, por ekziston bashkëpunimi”.
– Eksporti i armëve
Haavisto tha se eksporti i armëve ka qenë gjithashtu një problem me Turqinë që nga fillimi i operacioneve të Ankarasë në Siri, ku vendi lufton kundër grupeve terroriste për të mbrojtur kufirin e tij.
“Ka pasur disa kufizime në eksportin e armëve dhe sigurisht, kur do të bëhemi anëtarë të së njëjtës aleancë ushtarake, që sigurisht do të ndikojë edhe në vendimet tona, dhe kur duhet të kujdesemi që aleanca mund të ketë një mbrojtje të përbashkët dhe kështu me radhë, ne mbështesim njëri-tjetrin”, tha ai.
Türkiye, Finlanda dhe Suedia konfirmuan se tani nuk ka embargo kombëtare të armëve ndërmjet tyre sipas memorandumit të nënshkruar.
– Finlanda nuk e priste një “përparim të tillë të mirë” në Madrid për anëtarësimin në NATO
Finlanda nuk priste të kishte një “përparim të tillë të mirë” me Turqinë në Madrid në lidhje me memorandumin e nënshkruar që lejon anëtarësimin e vendit nordik në NATO, tha Haavisto.
“Më duhet të them se ne nuk prisnim kaq shumë telashe me Tiurqinë … por kur këto probleme ndodhën, ne, natyrisht, donim t’i zgjidhnim çështjet sa më shpejt që të ishte e mundur”, tha ai.
Helsinki “nuk priste përparim kaq të mirë këtu në Madrid, sepse ne ose kishim frikë se ende çështjet e mbetura janë aq të vështira sa kjo do të krijonte vonesa shtesë, dhe sigurisht kemi dëgjuar nga Turqia se kjo mund të zgjasë deri në zgjedhjet e ardhshme, dhe ato do të jenë vitin e ardhshëm, dhe sigurisht, ne kemi qenë të shqetësuar për ato lajme sepse ka të bëjë edhe me sigurinë tonë”, tha ai.
Ministri tha se tani kanë garanci të përkohshme sigurie nga shumë vende të NATO-s, por sigurisht që anëtarësimi sipas nenit 5 është tjetër gjë.
Turqia, Finlanda dhe Suedia nënshkruan një memorandum të martën mbi anëtarësimin e vendeve nordike në NATO pas bisedimeve katërpalëshe në Madrid.
Memorandumi i nënshkruar trajton shqetësimet e Turqisë në lidhje me eksportet e armëve dhe luftën kundër terrorizmit.
Suedia dhe Finlanda aplikuan zyrtarisht për t’u bashkuar me aleancën muajin e kaluar, një vendim i nxitur nga lufta e Rusisë kundër Ukrainës.
Por Turqia, një anëtare e vjetër e aleancës, shprehu kundërshtime ndaj aplikimeve të anëtarësimit, duke kritikuar vendet për tolerimin dhe madje mbështetjen e grupeve terroriste.
Lidhur me procesin e ratifikimit për anëtarësimin në NATO, Haavisto tha se ka “disa qeveri që janë shumë të etur për ta ratifikuar shumë shpejt dhe pothuajse ka një garë se kush do të jetë i pari”.
Megjithatë, ai nënvizoi se parlamentet e 30 vendeve anëtare do të hyjnë në periudhën e pushimeve verore deri në vjeshtë, kështu që procesi mund të fillojë para pushimit, por disa vende fillojnë procesin më pas.
– Ruajtja e komunikimit me Rusinë është “e rëndësishme”
Duke vënë në dukje se presidenti rus Vladimir Putin mendon se aplikimi i Finlandës në NATO është “një hap i panevojshëm sepse askush nuk po kërcënon Finlandën”, Haavisto tha se është “e rëndësishme” të mbahet komunikimi me vendin fqinj Rusinë “në të gjitha rrethanat” për të mbajtur kufirin paqësor në të ardhmen.
“Por sigurisht, në të njëjtën kohë, ne kemi parë sjellje ruse kundër Ukrainës, një sulm shumë befasues në përpjekje për të ndryshuar qeverinë përmes forcës ushtarake”, tha ai.
“Pra, situata e sigurisë është shumë e cenueshme në Evropë”, shtoi ministri finlandez.
Ai theksoi se Finlanda po përdor më shumë se 2 për qind të buxhetit të saj për shpenzimet ushtarake, duke e mbajtur ushtrinë e saj me një forcë rezervë prej gati 300.000 burrash dhe grash në “gjendje të mirë”.
– Marrëdhëniet Finlandë-Turqi
I pyetur se si u ndikuan lidhjet midis Helsinkit dhe Ankarasë gjatë procesit të aplikimit në NATO, ministri tha: “Unë mendoj se në fakt ne jemi një nga ato vende që kemi pasur marrëdhënie të shkëlqyera me Türkiye-n”.
“Ne ishim në vitin 1999 një nga ata mbështetës të fortë të Türkiye-s për të hyrë në Bashkimin Evropian”, shtoi ai.
Ai vuri në dukje se ka mbajtur “kontakte të mira” me homologun e tij turk Mevlüt Çavuşoğlu.
Në lidhje me luftën e Rusisë në Ukrainë, ai tha se Finlanda ka qenë “shumë e kënaqur” që Turqia ka marrë rolin e ndërmjetësit në konflikt.
“Sigurisht, kjo ishte një kohë pak nervozizmi kur Türkiye ishte ajo që po na bllokonte, por mendoj se të martën kur shtrënguam duart pas marrëveshjes, të gjithë ishin të lumtur”, tha ai.
“Kështu që unë mendoj se jemi kthyer në normalitet”, theksoi ai .