Kush janë 4 kandidatët që duan të jenë kancelari i ardhshëm i Gjermanisë?

Katër kandidatë po konkurrojnë për të qenë lideri i ardhshëm i Gjermanisë në zgjedhjet e së dielës. Kancelarët e mundshëm janë ai aktual, lideri i opozitës, zëvendëskancelari actual, si dhe – për herë të pare, një lidere e një partie të ekstremit të djathtë.

66-vjeçari është kancelari i Gjermanisë që nga dhjetori 2021. Socialdemokrati i qendrës së majtë ka një përvojë të pasur në qeveri, pasi ka shërbyer më parë si kryebashkiak i Hamburgut dhe si ministër gjerman i punës dhe financave. Si kancelar, ai shpejt e gjeti veten duke u përballur me kriza të papritura. Ai filloi një përpjekje për të modernizuar ushtrinë gjermane pas pushtimit rus të Ukrainës dhe e bëri Gjermaninë furnizuesin e dytë më të madh të armëve të Ukrainës. Qeveria e tij parandaloi një krizë energjie dhe u përpoq të kundërshtonte inflacionin e lartë. Por koalicioni i tij trepartiak u bë i njohur për luftën e brendshme dhe u shemb në nëntor, teksa debatonte se si të rigjallëronin ekonominë – më e madhja e Evropës, e cila është tkurrur gjatë dy viteve të fundit.

Friedrich Merz

Lideri 69-vjeçar i opozitës gjermane ka qenë kandidati kryesor në fushatën zgjedhore, me bllokun e tij të qendrës së djathtë, Union, që kryeson në sondazhet. Ai u bë udhëheqësi i partisë së tij të Unionit Kristian Demokrat pasi kancelarja për një kohë të gjatë Angela Merkel – një ish-rivale – u tërhoq në vitin 2021. Merz e ka çuar partinë e tij në një drejtim më konservator. Në fushatën zgjedhore, ai e ka bërë një çështje qendrore frenimin e migracionit të parregullt. Merzit i mungon përvoja në qeveri. Ai iu bashkua Parlamentit Evropian në 1989 para se të bëhej ligjvënës në Gjermani pesë vjet më vonë. Ai mori një pushim nga politika aktive për disa vite pas vitit 2009, duke ushtruar profesionin e avokatit dhe duke drejtuar bordin mbikëqyrës të degës gjermane të menaxherit të investimeve BlackRock.

Robert Habeck

55-vjeçari është kandidat i ambientalistëve të Gjelbërve. Ai është gjithashtu zëvendëskancelari aktual i Gjermanisë dhe ministri i ekonomisë dhe klimës, me përgjegjësi për çështjet e energjisë. Si bashkë-udhëheqës i të Gjelbërve nga viti 2018 deri në 2022, ai kryesoi një rritje të popullaritetit të partisë, por në vitin 2021 ai u largua për të lënë Annalena Baerbock – tani ministre e Jashtme e Gjermanisë – të bënte kandidimin e parë të partisë për postin e kancelares. Rekordi i Habeck-ut si ministër ka tërhequr komente të ndryshme, veçanërisht një plan që ministria e tij hartoi për të zëvendësuar sistemet e ngrohjes me lëndë djegëse fosile me alternativa më të gjelbra që thelluan ndarjet në qeveri.

Alice Weidel

46-vjeçari po bën ofertën e parë të Alternativës së ekstremit të djathtë, anti-emigracionit për Gjermaninë, ose AfD, për postin kryesor të vendit. Një ekonomiste e trajnuar, Weidel iu bashkua partisë menjëherë pasi u themelua në 2013. Ajo ka qenë bashkëdrejtuese e grupit parlamentar të partisë së saj që kur partia fitoi për herë të parë vende në legjislaturën kombëtare në vitin 2017. Ajo ka qenë bashkë-drejtuese e vetë partisë që nga viti 2022, së bashku me Tino Chrupalla. Në dhjetor, ajo u propozua si kandidate për kancelare – megjithëse partitë e tjera thonë se nuk do të punojnë me AfD-në, kështu që ajo nuk ka një rrugë realiste drejt postit të lartë aktualisht.