I dërguari i posaçëm i Qeverisë Federale të Gjermanisë për Ballkanin Perëndimor, Manuel Sarrazin i ka pritur në Ministrinë e Jashtme disa shqiptarë, të cilët e kanë pyetur atë për anëtarësimin në Bashkimin Europian, tensionet ndërmjet Kosovës dhe Serbisë dhe dështimin e Kosovës për t’u anëtarësuar në Këshillin e Europës.
Pse po zgjat kaq shumë? Një pyetje me të cilën ballafaqohet shpesh Manuel Sarrazin. Kjo i referohet anëtarësimit në BE të vendeve Shqipëri, Bosnjë e Hercegovinë, Kosovë, Mal të Zi, Maqedoni të Veriut dhe Serbi. “Premtimi ka 20 vjet që ekziston. Dhe pak ka ndodhur deri tani. Të jem i sinqertë, ne kemi ndjenjën se vetëm duam ta presim”, thotë Muhamet Idrizi, kryetar i një organizate të akademikëve gjermano-shqiptarë nga Hamburgu Së bashku me një grup prej 30 përfaqësuesish të diasporës shqiptare nga e gjithë Gjermania, ai ishte mysafir në Ministrinë e Jashtme për të biseduar me Sarrazinin. Shumë prej të pranishmëve ishin të shqetësuar për rajonin, veçanërisht për tensionet e fundit ndërmjet Kosovës dhe Serbisë. Në bisedë mori pjesë edhe Niels von Redecker, kreu i departamentit të Ballkanit Perëndimor në Ministrinë e Jashtme Federale, raporton Deutschland.de.
“Pse dështoi anëtarësimi i Kosovës në Këshillin e Europës?”, ishte pyetja e një të riu shqiptar. Në prill të vitit 2024, Asambleja Parlamentare e Këshillit të Europës rekomandoi me shumicë të madhe anëtarësimin e Kosovës. Shpresa e parlamentarëve se një shumicë e madhe e vendeve anëtare të Këshillit të Europës do të votonin për pranim në Komitetin e Ministrave në maj nuk është përmbushur. “Ne e pamë atë jashtëzakonisht keq dhe nuk e kuptuam se si mund të kishte ndodhur kjo”.
Sarrazin hesht për një moment, duket shumë i përqendruar dhe më pas jep një përgjigje të nuancuar saqë bëhet fare e qartë pse qeveria federale e ka pasur të dërguar të saj special për një rajon me rreth 17 milionë banorë që nga viti 2022, shkruan mediumi gjerman. Sarrazin e njeh shumë mirë Ballkanin, ai vazhdimisht udhëton në rajon dhe është në kontakt të ngushtë me të gjithë krerët e qeverive në rajon. Statusi i tij i jep atij hapësirë të veçantë për veprim. “Unë mund të negocioj duke përdorur presjen në një marrëveshje, por gjithashtu mund të shkëmbej ide diplomatikisht në nivelin më të lartë”. Ai e përshkruan detyrën e tij si “diplomaci hibride”, një rol mes politikës dhe diplomacisë. “Unë mund t’i bëj tri vizita brenda një muaji nëse kjo e ndihmon kauzën”.
Për Sarrazin, vendet e Ballkanit Perëndimor bëjnë pjesë në BE, pavarësisht disa vështirësive. “Mandati im është të ndihmoj në afrimin e rajonit me BE-në”. Pjesë e këtij është i ashtuquajturi Procesi i Berlinit, një iniciativë e nisur nga Gjermania në vitin 2014 me qëllimin kryesor të përmirësimit të bashkëpunimit ekonomik rajonal. “Ne duam t’u japim njerëzve mundësinë të përjetojnë disa nga avantazhet e BE-së në jetën e tyre të përditshme. Ndër të tjera, përmes krijimit të një tregu të përbashkët rajonal për mallra, shërbime, kapital dhe njerëz, i cili gradualisht do të afrohet me tregun e brendshëm europian”, shpjegon Sarrazin.
Kjo përfshin gjithashtu tri marrëveshje për njohjen reciproke të letërnjoftimëve, si dhe kualifikimet universitare dhe profesionale, për të cilat shtetet e Ballkanit Perëndimor arritën të bien dakord në vitin 2022. “Ky ishte një nga misionet e mia të para”, kujton Sarrazin. “Në atë kohë kishte një zë që një nga lojtarët kryesorë politikë në rajon ishte kritik ndaj një prej marrëveshjeve. Kështu që unë udhëtova atje. Politika në Ballkanin Perëndimor është shumë e formuar nga individë. Në përgjithësi: Ajo që nënvlerësohet më shumë në politikë është rëndësia e qasjes individuale”.
Kjo përfshin edhe këmbënguljen. Nëse është e nevojshme, Sarrazin do të takohet me të njëjtin shef të qeverisë tri deri në katër herë brenda pak javësh. “Kthehuni, kthehuni përsëri, ndërtoni besim” – kjo është shumë e rëndësishme në rajon dhe në bisedimet e tij, Sarrazin po përpiqet gjithashtu të sjellë një “standard të ri të komunikimit gjerman”, siç thotë ai. Një shembull: Më 6 prill 2024, ai ishte në Beograd për të përkujtuar për herë të dytë krimet gjermane në Luftën e Dytë Botërore me rastin e 83-vjetorit të shkatërrimit të Bibliotekës së Vjetër Kombëtare atje nga bombat gjermane. “Ne përpiqemi në mënyrë proaktive të trajtojmë tema të tilla të vështira dhe të modelojmë një kulturë kujtese. Gjithashtu për të hequr erën nga velat e propagandës ruse. Të gjitha mediat raportuan për të, madje edhe faqet e internetit dhe kanalet pro-ruse”.
Pse është kaq e rëndësishme që Ballkani Perëndimor të bëhet pjesë e BE-së? Sarrazin është shumë i qartë për këtë: “Është një rajon që është shumë i afërt me ne personalisht dhe kulturalisht. Nuk mund të jetë qëllimi ynë që ai të vazhdojë të mbetet jashtë rendit europian, për të mos përmendur rëndësinë e shtuar të një strategjie të përbashkët gjeopolitike në BE|. Në vitin 2021, Sarrazin u takua me presidentin ukrainas Volodymyr Zelenskyj së bashku me ministrin e Ekonomisë Robert Habeck. “Ai na pyeti se si mund të shpresonte që Ukraina të bëhet anëtare e BE-së nëse edhe Maqedonia e Veriut nuk mund ta bëjë. Unë besoj se ky është një shembull i mirë i faktit se një BE që vepron në një mënyrë gjeopolitikisht të besueshme është e imagjinueshme vetëm nëse e integrojmë me sukses Ballkanin”.G.E.