Duket se tensionet mes qeverisë qendrore në Sarajevë dhe udhëheqjes së Republika Srpska po arrijnë një kulm ose një nga kulmet historike. Milorad Dodik kërcënonashpër si kurrnjëherë më parë përfundimin dhe ndarjen. Ka edhe mosmarrëveshje aktuale ndërmjet lidershipit të popullit kroat dhe institucioneve në Sarajevë, përcjell Kosova Post.
Javën e kaluar, Dita e Republikës Srpska u shënua në Banja Luka me një paradë në të cilën morën pjesë rreth tre mijë njerëz, shkruan HRT.
Në këtë përkujtim tradicionalisht morën pjesë zyrtarë të lartë të Republikës Srpska dhe përfaqësues të Serbisë. Edhe pse Gjykata Kushtetuese e Bosnjë-Hercegovinës e shpalli këtë festë jokushtetuese, përfaqësuesit politikë të serbëve ende e konsiderojnë atë një festë legjitime.
“Kjo nuk është festë e Republika Srpska, por festë e Republikës Srpska për çdo serb, tha Aleksandar Vulin, zëvendëskryeministër i Qeverisë së Serbisë.
Ministri i Brendshëm i RS Siniša Karan theksoi rëndësinë e respektimit të Marrëveshjes së Dejtonit, duke kritikuar politikën amerikane: “Nëse nuk kthehemi në kornizën e Kushtetutës së Dejtonit, do të duhet të deklarojmë se Marrëveshja e Dejtonit ka dështuar dhe se Clinton-Biden Amerika e ka shkatërruar atë”.
Milorad Dodik nën presionin e proceseve gjyqësore
Presidenti i Republikës Srpska Milorad Dodik nuk mori pjesë në festë këtë vit për arsye shëndetësore. Dodik aktualisht është në gjyq për mosbindje ndaj vendimeve të Përfaqësuesit të Lartë të Komunitetit Ndërkombëtar, Christian Schmidt. Në rast të një dënimi, Dodik njoftoi mundësinë e shkëputjes së Republikës Srpska.
“Procesi kundër meje është i motivuar politikisht”. Ata më ofruan një lirim nëse pranoja centralizimin e BH-së, të cilën e refuzova”, tha Dodik.
Pengesat politike në rrugën evropiane të BiH
Përfaqësuesi i Lartë Kristian Šmit paralajmëroi për nevojën e reformave në Bosnje dhe Hercegovinë, veçanërisht në lidhje me procesin zgjedhor dhe funksionimin e institucioneve shtetërore. Pavarësisht statusit të saj si kandidat për anëtarësim në Bashkimin Evropian që nga viti 2016, mosmarrëveshjet politike dhe ndarjet etnike kanë penguar përparimin e vendit.
Zbatimi i ngadalshëm i Ndërlidhjes Jugore të Gazit
Një nga projektet kryesore të infrastrukturës, Ndërlidhja Jugore e Gazit midis BiH dhe Kroacisë, me vlerë më shumë se 100 milionë euro, përballet me pengesa politike.
Presidenti i HDZ BiH Dragan Çoviç këmbëngul në krijimin e një kompanie të re Juzhna Plinska Interkonekcija me bazë në Mostar, e cila do të ndërtonte dhe menaxhonte një tubacion gazi që do të lidhë BiH me rrjetin kroat të gazit dhe një terminal LNG.
I gjithë sektori i gazit në Bosnje dhe Hercegovinë është nën mbikëqyrjen e serbëve që kontrollojnë importin e gazit në BiH përmes Serbisë, ndërsa boshnjakët menaxhojnë kompaninë e gazit BH. Çoviq u paralajmërua nga disa palë, veçanërisht Amerika, se BH Gas duhet të jetë bartësi i projektit, transmeton Danas.”Ne jemi ende duke kërkuar se si do të dukej ai kompromis.” Partnerët boshnjakë duan të centralizojnë gjithçka në Federatë. Kjo nuk do të funksionojë”, tha ai.