Ai u largua nga pozita e lartë në policinë sekrete serbe, por Beogradi zyrtar ende mbështet tek ai. Të paktën kur bëhet fjalë për kontaktet me Rusinë, e cila është e izoluar nga pjesa perëndimore e bashkësisë ndërkombëtare.
Se Aleksandar Vulin dhe Marko Parezanoviq, ish-drejtuesi i parë dhe i dyti aktual i Agjencisë së Sigurisë dhe Informacionit (BIA) të Serbisë, ishin ndër pjesëmarrësit e Forumit Ndërkombëtar të Sigurisë, i cili do të mbahet nga 23 deri më 25 prill në St. Petersburg, publiku në Serbi mësoi nga fotot e bëra gjatë fjalimit të presidentit rus Vladimir Putin drejtuar pjesëmarrësve të forumit.
Në njërën nga fotografitë shihet se përballë Vulin dhe Parezanoviqit janë vendosur targa identifikuese me flamurin e Serbisë, gjegjësisht ata përfaqësojnë atë shtet në këtë ngjarje.
Në bazë të çfarë kriteresh dhe në çfarë cilësie u dërguan Parezanoviq dhe Vulin në forumin e sigurisë në Rusi për të përfaqësuar Serbinë, si dhe përgjigjen në pyetjen se kush tjetër e përbënte delegacionin shtetëror, as BIA, as Presidenca dhe Qeveria nuk është përgjigjur për Radion Evropa e Lirë.
Sipas drejtorit ekzekutiv të organizatës joqeveritare të Beogradit, Qendra për Politikë të Sigurisë, Predrag Petroviq, që nga e mërkura, Vulin dhe Parezanoviç kanë vepruar në Rusi si promotorë të politikës së “uljes së Serbisë në dy karrige” – si në Lindje ashtu edhe në perendimi.
Çfarë bënë Vulin dhe Parezanoviq në BIA?
Aleksandar Vulin nuk ka qenë në krye të BIA-s që nga nëntori i vitit 2023. Ai dha dorëheqjen pasi u vendos në listën e sanksioneve të Shteteve të Bashkuara në korrik 2023 mbi akuzat për korrupsion, përfshirje në trafikun e drogës dhe lidhjet me Rusinë.
Që atëherë, ai nuk ka kryer asnjë funksion zyrtar në Serbi.
Vulin është themeluesi i Lëvizjes së Partisë Socialiste, e cila është një partner koalicioni i Partisë Progresive Serbe në pushtet në Serbi.
Kreu i BIA-s, Marko Parezanoviç, u bë i njohur për publikun e gjerë në vitin 2018, kur në konferencën e organizatës së djathtë National Vanguard, shprehu publikisht qëndrimin se opozita, organizatat joqeveritare dhe mediat janë më të mëdhatë. kërcënim për sigurinë e Serbisë.
Emri i tij përmendet edhe në raportin e policisë kundër Darko Shariqit, i cili ndodhet në burg në Serbi, ku u dënua në vitin 2022 për kontrabandë 5.7 ton kokainë.
Sipas raportit të publikuar nga portali Crik në mars, policia ka konstatuar se pas pseudonimit Markus fshihet Marko Parezanoviq, i cili përmendet si ndihmës i klanit Shariq në Sky (SKY) në komunikimin e anëtarëve të këtij grupi kriminal.
Sa i fuqishëm është ‘karteli ballkanik’
Pas publikimit të këtij informacioni, Prokuroria për Krimin e Organizuar bëri të ditur se policia nuk ka dhënë prova për këto pretendime.
Drejtori ekzekutiv i organizatës joqeveritare Qendra për Politikë të Sigurisë në Beograd, Predrag Petroviq, vlerëson për RSE se qeveria në Serbi në të gjitha fushat mbështetet, para së gjithash, në lidhjet personale dhe se Vulin dhe Parezanoviq njihen prej kohësh si njerëz. të cilët mbajnë kontakte me Moskën në nivel sigurie.
“Sistemi është i strukturuar në atë mënyrë që marrëdhëniet personale dhe afërsia me presidentin Vuçiq janë shumë më të rëndësishme sesa funksionet, kompetencat dhe përgjegjësitë formale të përcaktuara me kushtetutën dhe ligjet e shtetit”, thotë Petroviq.
Takimi midis Vulin dhe Patrushev
Gjatë mbajtjes së forumit të sigurisë në Shën Petersburg, ish-drejtori i BIA-s, Aleksandër Vulin, u takua me sekretarin e Këshillit të Sigurimit të Federatës Ruse, Nikolai Patrushev, partia e Vulin-it, Lëvizja e Socialistëve, njoftoi më 24 prill.
Sipas njoftimit, Patrushev e ka ftuar personalisht Vulin në Shën Petersburg dhe e ka falënderuar për bashkëpunimin e shërbimeve serbe dhe ruse.
Lëvizja Socialiste njoftoi se një nga temat e diskutimit ishte rezoluta për gjenocidin në Srebrenicë.
“Nikolaj Patrushev theksoi se Federata Ruse nuk do të mbështesë rezolutën për Srebrenicën që Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara planifikon të miratojë dhe se Rusia do të përdorë ndikimin dhe reputacionin e saj midis vendeve të lira në këtë çështje për të parandaluar miratimin e rezolutë”, thuhet në deklaratë.
Rezoluta për gjenocidin në Srebrenicë duhet të jetë para Asamblesë së Përgjithshme të Kombeve të Bashkuara në fillim të majit.
Beogradi zyrtar po lobon kundër votës së tij, duke mohuar, pavarësisht verdikteve ndërkombëtare, se gjenocidi është kryer në Srebrenicë në vitin 1995.
Vazhdimi i politikës ‘ulur në dy karrige’
Petroviq beson se Serbia me pjesëmarrjen në këtë forum po i thotë regjimit të Putinit se do të mbetet ushtarakisht neutral.
“Në këmbim presin mbështetje për çështjen e Kosovës dhe rezolutën për Srebrenicën, por edhe mbështetje për ruajtjen e stabilitetit të regjimit në Serbi”, thotë Petroviq.
Ai gjithashtu thekson se prania e Serbisë në konferencën ruse të sigurisë nuk tregon një kthesë të politikës së jashtme ndaj Rusisë, por se është vazhdimësi e politikës “ulur në dy karrige”.
Se nuk bëhet fjalë për një kthesë të plotë drejt Rusisë, tregon edhe fakti se Vuçiq nuk ka shkuar atje, por është dërguar Vulin, i cili zyrtarisht nuk ka asnjë pozicion”, përfundon Petroviq.
Konferenca ndërkombëtare e sigurisë mblodhi së bashku delegacione nga më shumë se 120 vende dhe organizata ndërkombëtare, duke përfshirë përfaqësues të vendeve anëtare të BRICS dhe Organizatës së Bashkëpunimit të Shangait (SCO), njoftuan autoritetet ruse.
Siç është raportuar më parë nga RSE, presidenti i entitetit boshnjak Republika Srpska (RS) Milorad Dodik, i cili u takua me Patrushev më 23 prill, po merr pjesë gjithashtu në takimin e sigurisë në Rusi.
Në profilin e tij në X, dikur në Twitter, Dodik ka publikuar një foto nga mitingu ku shihet duke qëndruar mes flamujve të Serbisë dhe RS, me komentin se RS dhe Serbia janë “objektiva të vazhdueshme të luftës speciale hibride të Perëndimit. të udhëhequr nga Shtetet e Bashkuara, me qëllim të skllavërimit dhe shfuqizimit të gjithë kombit serb”.
“Një nga detyrat prioritare në procesin e formimit të një projekti policentrik botëror është ndërtimi i kornizave të reja për sigurinë ndërkombëtare dhe kombëtare,” tha Dodik.
Në njoftimet e tij shihet se Nenad Neshiq, Ministër i Sigurisë së Bosnjës dhe Hercegovinës dhe lider i Aleancës Popullore Demokratike, e cila është në koalicion me Aleancën e Social Demokratëve të Pavarur të Dodik, si dhe Ministrin e Zhvillimit të Shkencës dhe Teknologjisë dhe Arsimi i Lartë i RS, Željko Budimir, po merr pjesë në takimin e sigurisë në Rusi.
Përveç Patrushevit, Rusia përfaqësohet në forum nga Sekretari i Këshillit të Sigurimit të Rusisë, kryetari i Bashkisë së Shën Petersburgut, Aleksandër Beglov dhe përfaqësues të ministrive dhe agjencive federale, ndërsa presidenti i Rusisë, Vladimir Putin, foli edhe nëpërmjet video mesazh.
“Është përpjekje e Rusisë që të pozicionohet në nivel ndërkombëtar dhe të tregojë se ka shumë aleatë dhe se ka një pozicion ndërkombëtar shumë më të mirë se sa është në të vërtetë”, përfundoi Predrag Petrović në një intervistë për RSE.
Që nga fillimi i pushtimit rus të Ukrainës më shumë se dy vjet më parë, Shtetet e Bashkuara, Britania, Bashkimi Evropian, Australia, Kanadaja dhe Japonia kanë vendosur mijëra sanksione ndaj Rusisë.
Individë dhe kompani të lidhura me industrinë ruse të mbrojtjes janë sanksionuar, shumë kompani janë larguar nga vendi, ndalimet e eksportit dhe importit janë në fuqi.
Së bashku me Bjellorusinë dhe Turqinë, Serbia nuk vendosi sanksione ndaj Rusisë.
Si një vend kandidat për anëtarësim në BE, Beogradit i kërkohet rregullisht të harmonizojë politikën e tij të jashtme me politikën e Unionit drejt të cilit aspiron zyrtarisht.