Disa nga ngjarjet, njerëzit dhe datat më me ndikim në historinë botërore që kanë shënuar ditën e sotme, 16 maj, percjell KosovaPost.
16 Maji është dita e 136 e vitit, deri në fund të tij janë edhe 229 ditë.
16 maj 1919 – Mustafa Qemal Pashai (Ataturku) u nis nga Stambolli drejt Samsunit për të filluar Luftën Çlirimtare Turke.
16 maj 1929 – Akademia e Arteve dhe Shkencave Kinematografike të Shteteve të Bashkuara të Amerikës shpërndau çmimet e para të saj. Filmi pa zë i titulluar “Weings”, një prodhim amerikan, fitoi çmimin e filmit më të mirë. Duke filluar nga viti 1931, çmimet në fjalë njihem me emrin Oskar.
16 maj 1926 –Sulltan Vahdettini, perandori 36. dhe i fundit osman, si dhe kalifi 115 islam, u nda nga jeta në San-Remo të Italisë.
16 maj 1952 – Mbretëria e Bashkuar miratoi ligjin për rrogë të barabartë për gratë.
16 maj 1969 – Anija kozmike sovjetike “Venera 5” zbriti në sipërfaqen e Afërditës, planeti i dytë nga Dielli.
16 maj 1975 – Alpinistja japoneze, Junko Tabei, fitoi titullin e gruas së parë që ishte ngjitur në majën e Everestit.
1204 – Baldë in I of Constantinople (shqip Balduin I nga Konstandinopoja) kurorëzohet Perandor i parë i Perandorisë Latine.
1527 – Firence bëhet republikë. Italisht, Firence; latinisht, Florentia, kryeqyteti i rajonit italian të Toskanës, është konsideruar kryeqendra e Rilindjes italiane, Athina e mesjetës, krahasim me Athinën e lashtë. Firence ka pasur histori të trazuar politike përfshi periudhat e sundimit të familjes Medici, dhe revolucione fetare. Thuhet se qyteti u themelua nga Lucius Cornelius Sulla në 80 pes, si bazë ushtarake romake, dhe quhej Fluentia (mes-dy-lumenjve), emër që më vonë u shtrembërua në Florentia. Qyteti ka nxjerrë shumë njerëz të shquar (Alighieri, Boccaccio, Mikelangjelo, Donatello, Machiavelli, Galilei, etj.) dhe ka strehuar shumë figura të huaja; një prej tyre ka qenë Gjon Gjirokastriti (John Argyropoulos), lindur më 1415 në Konstandinopojë, nxënës i dijetarit të njohu Konstandin Laskaris. Më 1439, Gjon Gjirokastriti u dërgua nga despoti i Moresë në mision diplomatik në Firence. Me rënien e Bizantit, Gjoni qëndroi në Firence ku bëri emër si intelektual dhe studiues.
1532 – Sir Thomas More jep dorëheqje nga posti i Lord Chancellor-it të Anglisë.
1568 – Mary Queen of Scots (shqip Meri Mbretëresha Skoceze) largohet për në Angli.
1763 – Londër; leksografi Samuel Johnson takohet për herë të parë me biografin e tij të ardhshëm shkrimtarin James Bosë ell. Biseda Johnson – Boswell është cituar në Biografinë e Samuel Xhonsonit si më poshtë:
Boswell: “Z. Johnson, unë me të vërtetë jam nga Skocia, dhe kësaj nuk kam çfarë t’i bëj”.
Johnson: “Kjo, zotëri, është gjë shumë e madhe për bashkëkombasit tuaj, dhe këtë unë nuk e ndryshoj dot”.
Besohet gjerësisht se Johnson i përçmonte skocezët, por dialogu i mësipërm tregon se këto paragjykime ishin pa baza. Bosë ell urrente shkollën, prindërit e detyruan të shkonte në shkollë që 5 vjeç; kur mbushi 8 vjeç, e la shkollën dhe prej asaj kohe mësimet i mori në shtëpi me tutor ose duke mësuar vetë. Harold Bloom ka shkruar se biografia e Samuel Xhonsonit nga Bosë aell është libri më i mirë biografik i shkruar ndonjëherë në gjuhën angleze. Mbiemri Bosë ell ka hyrë në fjalorin anglisht si bosë ellism – shoqërues dhe vëzhgues i vazhdueshëm i çdo gjëje të shkruar.
1770 – Marie Antoinette 14 vjeçe martohet me Louis Auguste (Luigji i XVI i Francës) 15 vjeç, i cili më vonë bëhet mbret i Francës.
1804 – Paris; Senati dhe Dhoma e përfaqësuesve e shpallin Napoleonin udhëheqës të Francës.
1811 – Lufta Gadishlullore – Aleatët (Spanja, Portugalia dhe Britania e Madhe) mposhtin Francezët në Betejën e Albuereas.
1822 – Lufta greke e Pavarësisë: trupat osmane pushtojnë Sulin, kështjellë natyrore e arvanitasve. Osmanët ranë dakord t’u falin jetën pjesmarrësve në luftime me kusht që ata të iknin në mergimim njësoj si të tjerët më parë që kishin ikur nga sulmet e Ali pashë Tepelenës në fund të luftrave suljote, duke u vendosur në Korfuz. Lord Bajroni, duke njohur trimëritë e suljotëve, i mblodhi ata në Mesolonghi për të formuar një force të rregullt ushtarake kundër osmanëve. Por përpjekjet e Bajronit dështuan kryesisht nga kokëfortësia dhe rivalitetet e brendshme mes klaneve Drako, Xhavella, Boçari.
1861 – SHBA, Lufta Civile; Kentucky shpall neutralitetin e tij në konfliktin veri – jug.
1868 – Për mungesë të një vote më shumë, Senati amerikan nuk mundi të shkarkojë presidentin Andreë Johnson.
1881 – Tramvaji i parë elektrik në botë fillon shërbimin në Lichterfelder, afër Berlinit.
1929 – Hollyë ë od; Për herë të parë ndahen Çmimet e Akademisë në kinematografi. Charlie Chaplin merr Çmimin e Nderit. Titulli Oscar për këtë çmim nuk do të shpikej deri në vitin 1931, kur dikush e quajti statujën Oskar, pasi i ngjante një personi me të njëjtin emër. Në ceremoninë e pare (1929) morrën pjesë 270 njerëz dhe prezantimi zgjati vetëm 15 minuta. Kjo është ceremonia e vetme e çmimeve të Akademisë që nuk është transmetuar as në radio e as në televizion.
1931 – Lindi Peter Levi; poet, shkrimtar, arkeolog, akademik anglez. Shkroi biografi të Horacit, Virgjilit dhe Edë ard Learit. Udhëtoi në Greqi, Maqedoni dhe nëpër Afganistan, duke kërkuar gjurmët e Aleksandrit të madh. Në vitin 1988, shpalli se në Bibliotekën Huntington në San Marino, Kaliforni, kishte zbuluar një poemë anonime, që sipas tij, shkruar nga Shekspiri – shumë kritikë e kundërshtuan. Levi vdiq në vitin 2000.
Në ditë dimri kur dielli i vonuar
lehtëson barin nga ngrica e rëndë
Dhe unë eci duke u lëkundur
Si gjethe në rënie nga pema
Kur thellë në eshtra ndjej dhimbje
Që pastaj zbuten nga rrezet e zbehta
Mendoj se ora e plakjes ka ardhur.
1988 – SHBA, Kirurgu i Përgjithshëm, C. Everett Koop raportoi se nikotina është po aq ndikuese sa droga heroin në krijimin e varësisë së organizimit
1999 – Nga burgu i Dubravës zhduket Ukshin Hoti.
