Ish-presidenti dhe ish-kryeministri disavjeçar i Malit të Zi, Millo Gjukanoviq thotë se retorika e politikës në Beograd sot është e njëjtë si e Milloshviqit në vitet 1990, ndërsa akuzon politikën e sotme në Podgoricë në raport me votimin e Kosovës në Këshillin e Evropës. Ai thotë se kjo politikë e hoqi maskën evropiane në raport me fqinjët.
Megjithatë shteti i tij, siç tha shtatë herë kryeministri malazias, ka vënë themelet e forta të një vendi modern me demokraci multietnike, vetëqëndrueshmëri ekonomike dhe orientimi në kulturën perëndimore.
“Tani po kalojmë një fazë të dhimbshme të shkaktuar nga ndryshimi i parë i qeverisë në Mal të Zi pas futjes së sistemit shumëpartiak. Për mua, ky ndryshim ishte i pashmangshëm dhe i pritshëm. Por, fakti që Mali i Zi mori një alternativë në pushtet, definitivisht nuk është ajo që prisnin shumica e njerëzve që donin ndryshime”, deklaroi ish-presidenti i Malit të Zi.
Në gati katër vitet e fundit, Mali i Zi, sipas tij, ka kaluar një përvojë të stuhishme të ndryshimit të qeverisë. “Mali i Zi sot më duket vërtet si një i ri 18-vjeçar me një të ardhme të mirë përpara”, tha Millo Gjukanoviq në një intervistë për Antena M .
I pyetur nëse pranimi i Kosovës në Këshillin e Evropës dhe Rezoluta për Srebrenicën, e cila duhet të miratohet në OKB, është momenti kur të paktën një pjesë e qeverisë do të fillojë të heqë maskën evropiane, Gjukanoviq thotë se votimi i kundër tregon “se nuk ka homogjenizim të vërtetë në radhët e krijuesve dhe zbatuesve të politikës shtetërore në Mal të Zi”.
Për më tepër, thotë se asnjëri prej tyre (qeveritarëve në Podgoricë) nuk kujdeset për interesat shtetërore të Malit të Zi, sepse nëse do t’u interesonte, dhe po u interesonte marrëveshja e tyre e koalicionit, do të kujdeseshin për faktin që Mali i Zi e njohu Kosovën në 2008, thotë ai.
“Dhe do të kujdeseshin që në marrëveshjen e koalicionit të kenë deklaruar se do të ndjekin prioritetet e politikës së jashtme që përmban strategjia e zhvillimit shtetëror. Nuk ka asnjë nga këto…Përveç kësaj, për mendimin tim, nuk ka as inteligjencë elementare politike…atëherë çfarë është arsyeja e mohimit të së drejtës së një vendi, që është fqinji ynë, për të bërë hapin fillestar, për t’u bërë anëtar i Këshillit të Evropës”, tha ai.
Ish-presidenti dhe kryeministri i Malit të Zi ka komentuar edhe politikën e “partnerëve perëndimorë” ndaj Malit të Zi dhe rajonit.
“Ata e shohin shumë mirë atë që po ndodh këtu, por nuk i kushtojnë vëmendjen e duhur. E kuptoj se ata kanë prioritete shumë më të rëndësishme se Mali i Zi dhe Ballkani Perëndimor, por kjo nuk i justifikon për politikat e gabuara që ata iniciojnë apo mbështesin kur bëhet fjalë për perspektivën evropiane të rajonit tonë”, vlerësoi Gjukanoviq.
Ai gjithashtu flet edhe për depërtimin e drejtpërdrejtë të interesave perandorake ruse në Ballkanin Perëndimor dhe mosreagimin e evropianëve. “Gjithashtu, po neglizhohet rol i Rusisë e cila ka nxitur politikën më retrograde në këtë rajon, përkatësisht nacionalizmin dhe projektet e mëdha shtetërore”, tha Gjukanoviq, sipas të cilit, Ballkani Perëndimor sot po merret me të njëjtat çështje që ishte marrë në vitet ’90.
“E gjithë kjo po ndodh “në sajë të kontributit të Rusisë”, sepse historikisht Rusia ka luajtur me shumë mjeshtëri me fatet e Ballkanit Perëndimor, por këtë herë rastësia e politikave të disa qendrave perëndimore është shqetësuese”, tha ai.
Ish presidenti malazias foli edhe për idenë e Ballkanit të Hapur, për të cilin u deklaruar sërish kundër.
“Për mua, Open Ballkan është një përpjekje për të institucionalizuar dominimin e Serbisë dhe Shqipërisë në Ballkanin Perëndimor. Dhe çdo përpjekje për të dominuar cilindo vend në Ballkanin Perëndimor, na kujton historia, gjithmonë çoi në luftë”, theksoi Gjukanoviq.
Kur fryma nacionaliste, sipas tij, “del nga shishja – dhe sot doli mirë”, nuk ka asnjë autoritet, as vendas e as ndërkombëtar, siç tha ai, që mund të parandalojë përshkallëzimin e nacionalizmit, ripërtëritjen e destabilitetit dhe madje edhe luftën.
Gjukanoviq në këtë çështje përshkallëzimesh ai përmendi rastin e Banjskës në Kosovës dhe përpjekjet e serbëve për destabilizimin e Bosnjës. “Retorika e Beogradit sot është e njëjtë si në vitet ’90 dhe do të përfundojë e njëjta”, tha ai.
Është legjitime që Amerika, sipas Gjkukanoviq, të ekspozojë dy interesat e saj shumë të rëndësishme politike në këtë rajon.
“Dhe kjo është për të ndarë Serbinë nga Rusia dhe e dyta, për të parandaluar shkatërrimin politik dhe diplomatik të Serbisë kur është fjala për njohjen ndërkombëtare të Kosovës. Është e drejta e zakonshme e një fuqie të madhe të prezumojë interesat e saj politike mbi interesat e vendeve dhe rajoneve të tjera, dhe për këtë qëllim mbyll sytë ndaj retorikës së sotme të Beogradit zyrtar, e cila në asnjë mënyrë nuk devijon nga narrativa dhe praktika e Serbia nga fillimi i viteve ’90”, tha ai.
Millosheviqi, sipas tij, u nis për të mbrojtur serbët e gjoja të kërcënuar në Bosnje dhe Hercegovinë dhe sot Vuçiq po përpiqet të mbrojë të drejtat e gjoja të kërcënuara të serbëve në Mal të Zi dhe në vendet e tjera të rajonit.
“Ne e dimë se si përfundoi herën e parë dhe e dimë se si mund të përfundojë herën e dytë”, deklaroi Gjukanoviq, sipas të cilit, Serbia ka legjitimuar planet e saj të mëdha shtetërore, transmeton RTK.“Pyetja themelore është a do ta lejojmë ne?! Nuk mendoj se është realiste që kjo të ndodhë sepse nuk besoj se malazezët që jetojnë këtu sot janë kaq të ndryshëm në krahasim me paraardhësit tanë të cilët gjatë historisë së mëparshme mijëravjeçare gjithmonë kanë mbrojtur lirinë, nderin, dinjitetin e tyre, vendin e tyre”, deklaroi ai.