Ndër ngjarjet që e përcaktuan kohën e kryeministres në ikje të Zelandës së Re ishte edhe sulmi i dy xhamive në qytetin jugor të Christchurch.
Ngjarjet që e shënuan udhëheqjen e Jacinda Ardern.
Kryeministrja e Zelandës së Re Jacinda Ardern, e cila fitoi lëvdata globale për stilin e saj të lidershipit empatik njoftoi dorëheqjen e saj të enjten.
“Nuk më ka mbetur më energji për të drejtuar vendin”, ky ishte argument me të cilin Jacinda Ardern, e konsideruar një yll në rritje i politikës globale ndër lot rrëfeu lajmin e papritur.
Pesë vjet e gjysmë si udhëheqëse ishin ndër më sfiduesit në historinë moderne të vendit.
Më poshtë TRT Balkan ju sjell disa nga ngjarjet që e shënuan kohën e Jacinda Ardern si kryeministre e Zelandës së Re.
Sulmi terrorist i xhamive në Christchurch
Në mars 2019, një person i armatosur i vetëm vrau më shumë se 50 njerëz dhe plagosi dhjetëra në sulmet në dy xhami në qytetin jugor të Christchurch. Ngjarja tronditi zelandezët, të cilët nuk kishin përjetuar më parë dhunë vdekjeprurëse në një shkallë të tillë.
Një ditë pas sulmeve, ajo mbante një shami të stilit mysliman të njohur si hixhab teksa vizitonte komunitetin e refugjatëve dhe myslimanëve të vendit, duke u thënë me lot se i gjithë vendi ishte “i bashkuar në pikëllim”. Ajo fitoi respektin e shumë myslimanëve brenda dhe jashtë vendit për ndjeshmërinë e saj, dhe refuzimin e saj për të folur emrin e sulmuesit, i cili kishte ndarë pikëpamjet e supremacizmit të bardhë në internet dhe kishte transmetuar drejtpërdrejt masakrën në Facebook.
“Të lutem, thuaj emrat e atyre që kanë humbur, sesa emrin e njeriut që i ka marrë. Ai është një terrorist. Ai është një kriminel. Ai është një ekstremist. Por, ai, kur të flasë, do të jetë pa emër,” tha ajo në Parlament në atë kohë.
Zgjerimi i kontrollit të armëve
Ardern udhëhoqi legjislacionin për të ndaluar armët gjysmëautomatike dhe pushkët e stilit ushtarak vetëm gjashtë ditë pas sulmit.
“Më 15 mars historia jonë ndryshoi përgjithmonë. Tani, ligjet tona do të jenë ashtu siç duhet”, tha Ardern në atë kohë.
Dhjetëra mijëra armë dhe qindra mijëra pjesë armësh të paligjshme u dorëzuan gjatë një programi mujor të amnistisë dhe riblerjes së armëve.
“Thirrja e Kishës së Krishtit” për të rregulluar mediat sociale
Një përgjigje tjetër ndaj sulmeve ishte “Thirrja e Kishës së Krishtit” – një nismë globale e udhëhequr nga Ardern dhe presidenti francez Emmanuel Macron për të nxitur gjigantët e teknologjisë dhe qeveritë e tjera të angazhohen për të luftuar përhapjen e ekstremizmit në mediat sociale.
Udhëheqësit nga e gjithë bota nënshkruan dokumentin vullnetar – i paraqitur në margjinat e një mbledhjeje të Grupit të Shtatë vendeve të industrializuara në Paris në maj 2019 – siç bënë Amazon, Facebook, Google, Microsoft dhe Twitter, të cilët u zotuan të punojnë më ngushtë me njëri-tjetrin dhe qeveritë të sigurohen që faqet e tyre të mos bëhen kanale për rekrutimin radikal.
Ngritja e statusit të lidereve femra
Ardern u bë udhëheqësja më e re e Zelandës së Re në më shumë se 150 vjet, kur u zgjodh në këtë post në vitin 2017 në moshën 37-vjeçare. Në vitin 2018, ajo u bë liderja e dytë botërore në kohët moderne që kishte një fëmijë në detyrë. (Benazir Bhutto e Pakistanit ishte e para.) Ardern më vonë e çoi vajzën e saj 3-muajshe në Asamblenë e Përgjithshme të OKB-së në Nju Jork.
Pas një fitoreje të rrallë zgjedhore në vitin 2020, Ardern formoi qeverinë më të larmishme në historinë e Zelandës së Re, me më shumë gra, njerëz me ngjyrë dhe anëtarë indigjenë të Parlamentit se kurrë më parë. Vitin e kaluar, Zelanda e Re u bë demokracia e parë e përparuar e industrializuar që kishte një legjislaturë me shumicë femra.
Ajo u përball me seksizëm të shpeshtë gjatë mandatit të saj: Një gazetare televizive pyeti një herë për ngjizjen e foshnjës së saj dhe në një takim me kryeministren finlandeze Sanna Marin në Auckland në nëntor, një reporter mashkull sugjeroi se ata po takoheshin vetëm sepse ishin të ngjashëm në moshë.
Ardern gjithashtu iu nënshtrua një abuzimi gjinor gjithnjë e më të ashpër, duke përfshirë kërcënimet me vdekje.
Menaxhimi i pandemisë së koronavirusit
Ardern u lavdërua globalisht për udhëheqjen e saj gjatë pandemisë së koronavirusit. Ajo veproi shpejt për të mbyllur kufijtë e vendit të saj në mars të vitit 2020. Ky vendim, i shoqëruar me kërkesat e rrepta të karantinës për kthimin e Zelandës së Re dhe bllokimet e parakohshme, e mbajti vendin e saj kryesisht pa Covid deri në fillim të vitit të kaluar.
Vendi me rreth 5 milionë banorë ka regjistruar më pak se 2.500 vdekje nga Covid-19.
Ajo ka shkallën më të ulët të vdekjeve të lidhura me Covid në botën perëndimore, sipas Universitetit Johns Hopkins.